Czy istnieje związek pomiędzy infekcjami wirusowymi a chorobami neurodegeneracyjnymi? [BADANIE]

Różnym infekcjom wirusowym towarzyszy większe ryzyko zaburzeń układu nerwowego. Naukowcy wymieniają m.in. chorobę Alzheimera, inne demencje, chorobę Parkinsona stwardnienie rozsiane czy stwardnienie zanikowe boczne - wynika z badania opisanego na łamach magazynu “Neuron”.

Zakażenia wirusowe a zaburzenia neurologiczne - naukowcy od lat szukają związku przyczynowo-skutkowego

Badacze nie udowodnili związków przyczynowo-skutkowych, ale w jego ramach udało się wskazać na zależności między 22 zaburzeniami neurologicznymi i wcześniejszymi, wymagającymi hospitalizacji zakażeniami wirusowymi.

– Zaburzenia neurodegeneracyjne to zespół chorób, przeciwko którym istnieje niewiele skutecznych terapii, a którym sprzyja wiele czynników ryzyka - zwraca uwagę dr Andrew B. Singleton, dyrektor NIH Center for Alzheimer’s Related Dementias (CARD), autor badania.

– Nasze wyniki wspierają teorię, według której zakażenia wirusowe i związane z nimi zapalenia w układzie nerwowym mogą być powszechnym - i potencjalnie możliwym do uniknięcia - czynnikiem ryzyka dla tego typu problemów - dodaje.

Choroby takie niszczą różne części układu nerwowego. Zwykle rozwijają się w późniejszym wieku i powodują problemy z pamięcią, myśleniem czy poruszaniem się.

Już wcześniejsze badania wskazywały na związek wirusów z neurologicznymi schorzeniami. Sugerowały np. korelację między infekcją wirusem opryszczki pospolitej i chorobą Alzheimera czy między wirusem Epsteina-Barra i stwardnieniem rozsianym.

– Po zapoznaniu się z badaniem na temat wirusa Epsteina-Barra zorientowaliśmy się, że przez lata naukowcy kolejno poszukiwali pojedynczych związków między neurologicznymi zaburzeniami i specyficznymi wirusami - mówi dr Michael Nalls, współautor nowej publikacji.

– Wtedy to zdecydowaliśmy się spróbować innego podejścia. Korzystając z medycznych rekordów byliśmy w stanie, za jednym razem, systematycznie przeanalizować wszelkie możliwe związki - wyjaśnia badacz.

Wiele wirusów atakuje także układ nerwowy

Masowa analiza danych medycznych setek tysięcy osób ujawniła 22 związki między wirusowymi zakażeniami i chorobami układu nerwowego.

Najwięcej związków dotyczyło demencji. Jej ryzyko rosło po przejściu m.in. wirusowego zapalenia mózgu, wirusowych brodawek, grypy, grypy z zapaleniem płuc, wirusowego zapalenia płuc.

Wirusowe zapalenie mózgu podnosiło zagrożenie chorobą Alzheimera aż 20-krotnie.

Wśród chorób związanych z przebyciem wirusowych chorób znalazły się także, m.in. choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane (SM) czy stwardnienie zanikowe boczne (SLA).

Przebycie ciężkiej grypy wiązało się z ryzykiem rozwoju najszerszego spektrum różnych zaburzeń, a grypa z zapaleniem płuc - ze wszystkimi schorzeniami oprócz stwardnienia rozsianego.

– Trzeba pamiętać, że badane przez nas osoby nie cierpiały po prostu na zwykłe przeziębienie. Infekcja zmusiła je do pobytu w szpitalu - podkreśla dr Nalls.

– Niemniej jednak fakt, że powszechnie stosowane szczepionki zmniejszają ryzyko lub osłabiają nasilenie wielu wirusowych chorób uwzględnionych w tym badaniu, może oznaczać, że redukują także zagrożenie zaburzeniami neurodegeneracyjnymi - stwierdza ekspert.

Naukowcy podkreślają, że aż 80 proc. z wymienionych w badaniu wirusów może atakować układ nerwowy i powodować w nim stany zapalne.

Dobra wiadomość jest taka, że niektóre korelacje słabną wraz z upływem czasu.

16 z 22 wykrytych związków nadal utrzymywało się z dużą siłą po roku od zakażenia, jednak tylko 6 z nich miało duże znaczenie, jeśli infekcja miała miejsce 5-15 lat wcześniej.

– Wyniki tego badania dostarczają kolejnych, kluczowych elementów układanki dotyczącej zaburzeń neurodegeneracyjnych. W przyszłości planujemy wykorzystać najnowsze narzędzia z dziedziny nauki o danych, aby nie tylko odkryć kolejne elementy, ale także pomóc specjalistom w zrozumieniu, jak one, w tym geny i inne czynniki ryzyka, razem działają - mówi dr Nalls.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Alzheimer: wirusy wnikające przez nos mogą być przyczyną postępów choroby