Semaglutyd a redukcja masy ciała u pacjentów z cukrzycą typu 2. Cel projektu STEP

Semaglutyd jest analogiem peptydu podobnego do glukagonu-1 (glucagon-like peptide-1, GLP-1), wykazującym skuteczność w redukcji masy ciała w badaniach z udziałem pacjentów z cukrzycą typu 2. Lek stosowany w leczeniu cukrzycy, nie jest jeszcze zatwierdzony do leczenia otyłości.

Badanie Wildinga i wsp. zostało przeprowadzone w ramach projektu STEP (Semaglutide Treatment Effect in People with Obesity), największego wieloośrodkowego programu leczenia semaglutydem fazy III u osób z otyłością. Celem była ocena skuteczności i bezpieczeństwa semaglutydu podawanego podskórnie w dawce 2,4 mg raz w tygodniu u osób z nadwagą lub otyłością, z powikłaniami związanymi z nadmiarem masy ciała lub bez nich.

Semaglutyd a redukcja masy ciała u pacjentów z cukrzycą typu 2. Grupa badana i zastosowane metody

Do badania włączono 1961 dorosłych osób z indeksem masy ciała — BMI (masa w kilogramach podzielona przez kwadrat wysokości w metrach) co najmniej 30 (≥27 u osób z ≥1 powikłaniem otyłości). Uczestnicy nie chorowali na cukrzycę i losowo zostali przypisani w stosunku 2:1 do 68-tygodniowego programu leczenia raz w tygodniu semaglutydem (w dawce 2,4 mg), podawanego podskórnie, lub grupy placebo.

W obu grupach zastosowano też interwencję w zakresie zmiany stylu życia. Punktami końcowymi była procentowa zmiana masy ciała i zmniejszenie jej o co najmniej 5 proc.

Semaglutyd a redukcja masy ciała u pacjentów z cukrzycą typu 2. Wyniki badania

Średnia redukcja masy ciała, uzyskana po 68 tygodniach, wyniosła 14,9 proc. w grupie otrzymującej semaglutyd w porównaniu z 2,4 proc. w grupie placebo. Więcej osób w grupie otrzymującej semaglutyd w porównaniu do grupy placebo osiągnęło zmniejszenie masy ciała o: 5 proc. lub więcej [1047 uczestników (86,4 proc.) vs 182 (31,5 proc.)], 10 proc. lub więcej [838 (69,1 proc.) vs 69 (12,0 proc.)] i 15 proc. lub więcej [612 (50,5 proc.) vs 28 (4,9 proc.)] w 68. tygodniu (P<0,001 dla wszystkich porównań). Średnia zmiana masy ciała po 68 tygodniach wyniosła 15,3 kg w grupie otrzymującej semaglutyd w porównaniu z 2,6 kg w grupie placebo.

Pacjenci otrzymujący semaglutyd uzyskali większą poprawę w zakresie kardiometabolicznych czynników ryzyka i sprawności fizycznej w odniesieniu do stanu początkowego w porównaniu do osób otrzymujących placebo.

Najczęstszymi działaniami niepożądanymi semaglutydu były nudności i biegunka. Były one zazwyczaj łagodne/umiarkowane i przemijające. W grupie otrzymującej semaglutyd więcej osób w porównaniu z grupą placebo przerwało leczenie z powodu zdarzeń żołądkowo-jelitowych [59 (4,5 proc.) vs 5 (0,8 proc.)].

Wniosek: leczenie semaglutydem w dawce 2,4 mg, podawanym raz w tygodniu, plus interwencja dotycząca stylu życia u osób z otyłością lub nadwagą wiązały się z trwałym, klinicznie istotnym zmniejszeniem masy ciała.

Komentarz

W randomizowanym badaniu Wildinga i wsp. u blisko 2000 osób z otyłością lub nadwagą, leczonych semaglutydem w dawce 2,4 mg, podawanym raz w tygodniu podskórnie vs placebo, po 16 miesiącach zaobserwowano istotną redukcję masy ciała (o 15 proc. u połowy pacjentów).

Lek był dobrze tolerowany, ponieważ tylko 4,5 proc. pacjentów przerwało leczenie z powodu zaburzeń żołądkowo-jelitowych, a u pozostałych objawy niepożądane (głównie nudności i biegunka) miały charakter łagodny lub umiarkowany i były przemijające.

Wyniki te potwierdzają skuteczność i bezpieczeństwo semaglutydu w wygodnej formule leku podawanego raz w tygodniu. Należy oczekiwać, że lek ten — dotychczas zatwierdzony w dawkach do 1 mg raz w tygodniu do leczenia dorosłych z cukrzycą typu 2 w celu zmniejszenia ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych — zostanie także formalnie dopuszczony do leczenia otyłości i nadwagi z powikłaniami s-n.

Źródło: Wilding J.P.H., Batterham R.L., Calanna S., Davies M., Van Gaal L.F., Lingvay I., McGowan B.M., Rosenstock J., Tran M.T.D., Wadden T.A., Wharton S., Yokote K., Zeuthen N., Kushner R.F.; STEP 1 Study Group: Once-Weekly Semaglutide in Adults with Overweight or Obesity. N. Engl. J. Med. 2021; 384(11): 989.