Komu Polacy ufają w kwestii nauki? Lekarze w czołówce, celebryci i politycy na szarym końcu

Z najnowszego badania State of Science Index firmy 3M dotyczącego zaufania Polaków do nauki wynika, że zaufanie do niej oraz do naukowców pozostaje na wysokim poziomie. Samej nauce ufa 88 proc. badanych, a naukowcom 83 proc. Sceptycyzm wobec informacji naukowych cały czas utrzymuje się na niskim poziomie i wynosi 23 proc.

Polacy podzielają opinię, że w mediach społecznościowych (73 proc.) i w mediach tradycyjnych (72 proc.) rozprzestrzeniane są nieprawdziwe lub niedokładne informacje, które celowo mają wpływać na opinie odbiorców - wynika z badania.

Lekarze autorytetami w dziedzinie nauki

Ankietowani zapytani o to, komu najbardziej ufają, gdy słyszą o doniesieniach związanych z nauką, wskazali naukowców, inżynierów i dokumentalistów (80 proc.) oraz lekarzy (72 proc.). Natomiast najbardziej sceptyczni są w stosunku do informacji naukowych podawanych przez celebrytów (87 proc.). Kolejnymi źródłami informacji naukowych, które nie cieszą się zaufaniem są politycy - dla 85 proc. badanych, oraz media społecznościowe - dla 77 proc..

Niezależnie od obszaru Polacy zgadzają się, że w mediach - zarówno społecznościowych, jak i tradycyjnych - rozprzestrzeniane są nieprawdziwe lub niedokładne informacje, które celowo mają wpływać na opinie odbiorców.

Patrząc na sam charakter informacji, największe zaufanie badani mają do wiadomości o nauce (92 proc.) oraz wiadomości o sporcie (91 proc.). Na kolejnych miejscach znalazły się informacje o zdrowiu (75 proc.), finansach i ekonomii (75 proc.) oraz te dotyczące spraw publicznych i polityki (53 proc.).

Ekspertka: ważne jest, by naukowcy angażowali się w obieg informacji

– Bez aktywności naukowców, którzy angażują się w obieg informacji i debatę publiczną, nie mielibyśmy dostępu do rzetelnej wiedzy naukowej. Dlatego tak ważne jest docenianie tych badaczy, którzy stoją na linii frontu, szczególnie w takich okresach, jak kryzysy zdrowia publicznego. Musimy cały czas zachęcać kolejnych badaczy do dzielenia się wiedzą o ważnych dla ludzi osiągnięciach - powiedziała cytowana w komunikacie Małgorzata Golatowska, ekspertka od komunikacji.

Zdaniem trzech czwartych respondentów (76 proc.) nieufność wobec informacji ze świata nauki pociągnie za sobą negatywne konsekwencje. Najwięcej, bo 59 proc. Polaków uważa, że zwiększy się liczba podziałów w społeczeństwie. 55 proc. wskazało na więcej problemów w zakresie zdrowia publicznego, a 46 proc. na zwiększenie intensywności skutków klimatycznych. Wśród innych odpowiedzi znalazło się "więcej przestępstw i oszustw" (39 proc.) oraz "mniejsze możliwości zatrudnienia" (26 proc.).

Jedna czwarta Polaków nie widzi żadnego zagrożenia w zjawisku nieufności do nauki

24 proc. Polaków nie uważa, żeby istniały jakiekolwiek konsekwencje tego, że niektórzy nie ufają informacjom dotyczącym nauki publikowanym w wiadomościach.

Ankietowani zostali także zapytani o znaczenie nauki w codziennym życiu. 88 proc. Polaków uznało, że jest ona "bardzo ważna" lub "raczej ważna". Natomiast 89 proc. docenia znaczenie nauki w codziennym życiu rodziny. 84 proc. Polaków oceniło, że nauka jest ważna w funkcjonowaniu lokalnej społeczności. Jedna trzecia badanych (33 proc.) powiedziała, że gdyby nauka nie istniała, codzienne życie nie różniłoby się specjalnie od tego, jak wygląda obecnie.

Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej grupie osób (N=1003, 18+) za pomocą ankiety online od września do grudnia 2021 roku. Podobny sondaż został przeprowadzony w 16 innych krajach, w tym w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Włoszech czy Francji.

PRZECZYTAJ TAKŻE: W kwietniu ruszy strona internetowa do komunikacji naukowców z osobami zainteresowanymi nauką

Komu ufamy w kwestiach związanych ze zdrowiem? Na czele listy lekarze rodzinni [ANKIETA]