Dodał, że jest wdzięczny wszystkim medykom za wysiłek w zwalczaniu pandemii — był to jego komentarz do kontrowersyjnych słów wicepremiera Jacka Sasina. Podstawowe zalecenie to ograniczenie wychodzenia z domu: jeśli ktoś może pracować zdalnie, powinien się na to zdecydować. Dziś mobilność społeczna wróciła do poziomu sprzed pandemii, czego efektem jest gwałtowny wzrost zakażeń i zachorowań. Premier zaapelował o ograniczenie aktywności społecznej i towarzyskiej.

Priorytetem zwiększenie wydajności ochrony zdrowia

„Pracujemy nad tym, aby na poziomie powiatowych szpitali zwiększyć wydajność systemu. W każdym takim szpitalu powstanie izolatka, aby izolować pacjentów podejrzanych o COVID-19” — poinformował Adam Niedzielski. Dodał, że resort rozważa możliwość budowy dodatkowych szpitali, szczególnie w Małopolsce i województwie mazowieckim.

„Rozważamy dwa rozwiązania. Pierwszym z nich jest optymalizacja regionalna. Ma to polegać na tym, że kilka szpitali powiatowych w swoim sąsiedztwie będzie dzieliło się funkcjami: jedne będą specjalizowały się w zwalczaniu COVID-19, a pozostałe zabezpieczą potrzeby pozostałych pacjentów. W części szpitali całe oddziały internistyczne zostaną przekształcone w oddziały obserwacyjno-zakaźne. Drugi scenariusz brany pod uwagę to utworzenie w każdym szpitalu powiatowym z oddziałem internistycznym co najmniej 20 proc. łóżek w celu zwalczania COVID-19” — poinformował minister.

Wspomniał też o inicjatywie, która na poziomie koncepcji jest realizowana przez Wojskowy Instytut Medyczny, gdzie rozważa się stworzenie szpitala modułowego. Są też plany utworzenia przy szpitalach wojskowych placówek polowych, które będą wyposażone głównie w stanowiska do intensywnej terapii.

W najbliższym czasie zostanie zwołanie posiedzenie Sejmu, na którym mają być przyjęte nowe regulacje dotyczące m.in. ochrony prawnej oraz wyższych wynagrodzeń dla medyków.

ZOBACZ TAKŻE: Sejmowa dyskusja nad walką z COVID-19

Dodatki dla lekarzy walczących z epidemią

„Pracujemy nad stworzeniem klauzuli tzw. dobrego Samarytanina, która pozwoli lekarzom poczuć się bezpiecznie. W okresie pandemii błędy, które będą popełniane nieumyślnie, nie będą karane. Planujemy zwiększenie dodatku do wynagrodzenia dla osób skierowanych do pracy przy zwalczaniu pandemii: będzie on stanowił 175 proc. wynagrodzenia. Medycy narażeni na konieczność odbycia izolacji i kwarantanny otrzymają pełną płatność wynagrodzenia” — poinformował Adam Niedzielski.

Redefinicja szpitalnictwa COVID-owego

Już 8 października Adam Niedzielski odniósł się również do organizacji opieki nad pacjentami z COVID-19, szczególnie w kwestii jej wydolności i wielkości bazy łóżkowej. „Mamy dynamiczny wzrost zajętych łóżek i respiratorów. Pracujemy nad redefinicją roli szpitali III poziomu szpitalnictwa COVID-owego. Będziemy chcieli, aby w całości te placówki były dedykowane walce z COVID-19. Będą to szpitale odpowiedzialne za koordynację ruchu tych pacjentów w regionie: zarówno jeśli chodzi o informowanie lekarzy rodzinnych, gdzie mogą kierować pacjenta, ale także transport chorych karetkami” — powiedział Adam Niedzielski.

Dodał, że przy placówkach III poziomu zabezpieczenia COVID-owego będą organizowane specjalne call center, których pracownicy skupią się na przekazywaniu stosownych informacji. Sama liczba placówek powiększy się z 9 do 16 — po jednej w każdym województwie.

ZOBACZ TAKŻE: Będzie więcej miejsc w szpitalach dla pacjentów z COVID-19

Coraz bliżej granicy wydolności

„W pierwotnej strategii walki z COVID-19 zakładaliśmy selekcję pacjentów na tych z COVID-19 i innymi infekcjami specyficznymi dla tego okresu w roku. W ostatnim czasie wydolność szpitalnictwa COVID-owego stanęła pod znakiem zapytania — relacjonował minister Niedzielski. — Głównym wyzwaniem, jakie czeka nas jesienią jest eskalacja zachorowań, a nie — jak sądziliśmy we wrześniu — nałożenie się COVID-19 na sezon grypowy. Najważniejsze zmiany, wynikające z redefinicji strategii, to przede wszystkim większa liczba łóżek i respiratorów. Ale sam sprzęt nie leczy. Będziemy pracowali nad tym, by personel medyczny w większym stopniu zaangażował się w walkę z pandemią”.

Personel medyczny będzie delegowany od innych zadań do tych wynikających z walki z COVID-19. Zwiększona zostanie również rola lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej: specjaliści medycyny rodzinnej będą kierowali na izolację domową, do izolatorium, nadzorowali stan pacjentów (w formie teleporady lub wizyty bezpośredniej).

Zredefiniowane zostaną również szpitale III poziomu — od tej pory będą to placówki hybrydowe, które w całości poświęcą się leczeniu pacjentów z COVID-19. W efekcie, jak szacuje minister, liczba miejsc dla pacjentów z COVID-19 zwiększy się o ok. 4 tys.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Andrzej Zapaśnik: Wiele aspektów opieki nad pacjentami w reżimie pandemii nie zostało dopracowanych [KOMENTARZ]

OPINIE:

Oddział obserwacyjny niezbędny w każdym szpitalu

Prof. dr. hab. n. med. Robert Flisiak, prezes Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych:Od marca forsuję, bez odzewu w ministerstwie, tezę, że optymalne byłoby utworzenie w każdym szpitalu oddziału obserwacyjnego, proporcjonalnego do wielkości placówki. Aktualnie głównym problemem są pacjenci, którzy nie mają dostępu do leczenia schorzeń innych niż COVID-19, a także chorzy, którzy trafili do szpitala z powodu choroby podstawowej, a przy okazji wykryto u nich SARS-CoV-2. To właśnie w takim oddziale mogliby przebywać, a ich proces diagnostyczny i terapeutyczny mógłby być nadzorowany przez specjalistów z oddziału, na którym pierwotnie mieli się znajdować.

Stworzenie tych oddziałów powodowałoby równomierne rozłożenie obciążeń związanych z COVID-19 na służbę zdrowia i zwiększenie „pojemności” systemu, która za sprawą szpitali jednoimiennych jest ograniczana. Oddziały zakaźne mogłyby wówczas skoncentrować się na pacjentach, u których COVID-19 jest chorobą podstawową, a wolne moce mogłyby ukierunkować na opiekę nad aktualnie zaniedbanymi pacjentami z innymi schorzeniami zakaźnymi.

Mazowsze często przoduje w statystykach największej bezwzględnej liczby zakażeń

Dr n. med. Konstanty Radziwiłł, wojewoda mazowiecki:Pandemia COVID-19 bez wątpienia przybiera na sile. Nie powinno to być dla nikogo zaskoczeniem, ponieważ wzrost liczby zakażeń i zachorowań jest naturalną konsekwencją zniesienia sporej części rygorów społeczno-gospodarczych. Mazowsze nie jest tutaj wyjątkiem w skali kraju. Staramy zbierać bardzo precyzyjne dane dotyczące liczby osób zakażonych — dobra wiadomość jest taka, że grupa pacjentów z COVID-19, którzy wymagają hospitalizacji i tlenoterapii, jest stosunkowo niewielka. Niemniej jednak liczba osób, które należy objąć opieką w warunkach szpitalnych, wzrasta. Zgodnie z danymi z 6 października, na Mazowszu jest przygotowanych 1019 łóżek dla pacjentów z COVID-19, baza respiratorów wynosi 800 (dla chorych na COVID-19 dedykowanych jest 76).

Mazowsze często przoduje w statystykach największej bezwzględnej liczby zakażeń, co jest prawdą. Nie należy jednak zapominać, że jest to największe w Polsce województwo, gdzie mieszka ponad 5 mln ludzi. Jeszcze jakiś czas temu krytykowano Mazowsze za podejmowanie działań, w ocenie niektórych, nadmiarowych, np. utrzymywanie miejsc dla pacjentów z COVID-19, które wówczas stały puste. Dzisiaj okazało się, że to była dobra strategia. Obecnie nie ma w zasadzie dnia, w którym wojewoda nie wydawałby placówkom polecenia korekty dostosowania mazowieckiej ochrony zdrowia do rosnących potrzeb.

Kluczową sprawą jest zapewnienie diagnostom środków ochrony indywidualnej

Alina Niewiadomska, prezes Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych:Liczba testów w kierunku SARS-CoV-2 systematycznie rośnie, co widać po danych, które z laboratoriów każdego dnia są przekazywane do Ministerstwa Zdrowia. Laboratoria raportują też liczbę możliwych do wykonania testów. Jak widać z podawanych codziennie przez ministerstwo danych zbiorczych jeszcze nie osiągnęliśmy maksymalnego poziomu wydajności laboratoriów covidowych, a środowisko cały czas przygotowuje się do zwiększającej się fali zakażeń SARS-CoV-2.

Musimy jednak mieć w tym wsparcie Ministerstwa Zdrowia. Jako prezes KRDL stale przypominam o konieczności odciążenia diagnostów laboratoryjnych od obowiązków formalno-administracyjnych. System sprawozdawczości jest zanadto rozbudowany, co wymaga od diagnosty wykonywania szeregu czynności biurokratycznych. Ponadto aby osiągnąć większą wydajność, wszystkie laboratoria COVID-owe powinny pracować w systemie 24-godzinnym. Jest to możliwe, ale problematyczne mogą być tutaj kwestie płacowe — diagnostom i personelowi pomocniczemu należy bowiem za taką pracę odpowiednio zapłacić.

Innym wyzwaniem, na które Ministerstwo Zdrowia powinno zwrócić uwagę, są braki odczynników do wykonywania testów PCR działających w systemie zamkniętym.

Są one przeznaczone do użytku w populacji pacjentów objawowych — wykorzystywane są więc głównie w szpitalach. Sygnalizujemy ten problem. W części województw wojewodowie analizują dostępność odczynników i personelu, ale to nie do końca rozwiązuje sprawę. Musimy bowiem uwzględnić to, że problem z dostępem do odczynników ma nie tylko Polska.

Podobnych braków nie obserwujemy w laboratoriach działających w systemie otwartym. Warto tu jednak dodać, że kluczową sprawą jest zapewnienie diagnostom laboratoryjnym i personelowi pomocniczemu środków ochrony indywidualnej. Bez należytego zabezpieczenia pracowników zachodzi ryzyko wyłączenia z systemu części laboratoriów, na co nie możemy sobie pozwolić. Musimy pamiętać, że SARS-CoV-2 nie jest w tej chwili jedynym patogenem, w którego diagnostykę są zaangażowani diagności.

Ministerstwo Zdrowia nadal nie przekazało KIDL wyników walidacji testów antygenowych, które w ostatnim czasie trafiły — zgodnie z zapowiedziami ministra Adama Niedzielskiego — na szpitalne oddziały ratunkowe. Wzbudziło to obawy środowiska, ponieważ nie uzyskaliśmy pewności, czy testy antygenowe są odpowiednim narzędziem do diagnostyki SARS-CoV-2. Obecnie na rynku dostępne są testy antygenowe nowej generacji i są coraz szerzej stosowane. Myślę, że mogą być pomocne w diagnozowaniu osób z objawami COVID-19.

ZOBACZ TAKŻE: LISTA 16 szpitali koordynacyjnych wytypowanych do opieki nad pacjentami z COVID-19