Wdrożenie innowacyjnej metody wewnątrzmacicznej operacji płodów z rozpoznaną przepukliną przeponową - autorzy: prof. dr hab. n. med. Mirosław Wielgoś i dr n. med. Przemysław Kosiń-ski, I Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycz-nego oraz 

Operacje mózgu w czasie rzeczywistym silnego pola magnetycznego rezonansu magnetycznego. Wstęp do terapii genowej mózgu - autor: prof. dr hab. n. med. Mirosław Ząbek, Interwencyjne Centrum Neuroterapii Kliniki Neurochirurgii CMKP Wojewódzkiego Szpitala Bródnowskiego w Warszawie. 

Wybór laureata był naprawdę trudny. Jak podkreśla prof. Leszek Czupryniak, juror konkursu: „Innowacyjność jest nierozerwalnie związana z pieniędzmi i nie jest jasne, czy powinniśmy nagradzać umiejętność w zdobywaniu środków na zakup sprzętu, czy też oryginalne koncepcje diagnostyczne czy terapeutyczne. Ale innowacja to także synonim oryginalności, co oznacza, że wprowadzanie takich rozwiązań, przynajmniej w początkowym okresie, jest trudne i nie ma charakteru masowego”.

Nowatorskie zabiegi przed narodzinami

Pierwszy projekt dotyczy wewnątrzmacicznej operacji u płodu z przepukliną przeponową. Polega na fetoskopowej okluzji tchawicy płodu (FETO) i jest wykonywany w celu zwiększenia przeżywalności noworodków z rozpoznaną prenatalnie przepukliną przeponową. 

Wewnątrzmaciczne operacje płodów to jedno z największych wyzwań chirurgii prenatalnej. Tego rodzaju zabiegi przeprowadzane są od lat i mają duże znaczenie m.in. w leczeniu wad serca. Leczenie przepukliny przeponowej na etapie prenatalnym dotychczas jednak było w Polsce niemożliwe, dlatego wprowadzenie tego typu zabiegów ma charakter wybitnie innowacyjny. Zdaniem jurorów, przeprowadzenie tego typu nowatorskich operacji świadczy o odwadze, oryginalności i wysokich umiejętnościach kandydatów. 

Wrodzona przepuklina przeponowa jest jedną z najpoważniejszych wrodzonych wad strukturalnych płodu i wiąże się z bardzo wysoką śmiertelnością noworodków. „Według dostępnych danych naukowych, przeżywalność w przypadku przepukliny przeponowej dzięki zastosowaniu operacji FETO wzrasta z 24 do 49 proc., jeśli chodzi o wadę lewostronną oraz z 0 do 35 proc. w przepuklinie prawostronnej” — mówi prof. Mirosław Wielgoś, kierownik projektu. 

Operacja FETO jest innowacyjnym i trudnym technicznie zabiegiem, wykonywanym tylko w kilku ośrodkach na świecie. Dotychczas polskie ciężarne z rozpoznaną przepukliną przeponową płodu, na wykonanie tej operacji musiały wyjeżdżać za granicę. Dzięki zespołowi I Kliniki Położnictwa i Ginekologii WUM te innowacyjne operacje wewnątrzmaciczne są obecnie wykonywane także w Polsce.

Są warunki do terapii genowych mózgu w Polsce

W tym roku 8 z 10 wniosków zgłoszonych w konkursie pochodziło z dziedzin zabiegowych, co znacznie utrudniło ocenę i dokonanie wyboru laureata przez jurorów. Rozważano, czy należy nagradzać zdolności organizacyjne do tworzenia zespołów operacyjnych i warunków przeprowadzania operacji, czy też indywidualne umiejętności zabiegowe? 

Projekt zgłoszony przez prof. Mirosława Ząbka — stworzenie miejsca do wykonywania operacji neurochirurgicznych w rzeczywistym, silnym polu rezonansu magnetycznego — wymaga zdolności organizacyjnych, wybitnych umiejętności zabiegowych i ma ogromne znaczenie dla chorych z nowotworami ośrodkowego układu nerwowego. Jest wynikiem kilkunastoletniej współpracy Kliniki Neurochirurgii CMKP w Warszawie z Uniwersytetem Kalifornijskim w San Francisco i z Kliniką Neurochirurgii w Pittsburghu w USA. „Operacje w czasie rzeczywistym otwierają nową erę w historii medycyny, przecierając szlaki dla terapii genowej mózgu. W utworzonym w tym celu Interwencyjnym Centrum Neuroterapii jest ona już na bardzo zaawansowanym etapie” — mówi autor przedsięwzięcia prof. Mirosław Ząbek. Na realizacji projektu skorzysta wielu pacjentów, zagrożonych najpoważniejszymi chorobami mózgu. Jest to także przykład wykorzystania najnowocześniejszych rozwiązań technicznych w polskiej medycynie. 

Medycyna na światowym poziomie

Właściwie każdy ze zgłoszonych w tym roku projektów do konkursu Złoty Skalpel zasługiwał na wyróżnienie i uznanie. Sprawia bowiem, że grupa pacjentów, dla której dotąd nie było możliwości leczenia — otrzymuje szansę. U podstaw tych projektów leży troska o lepszą jakość życia chorych. Jednocześnie dowodzą one, że polska medycyna nie odbiega od światowych standardów, a czasami — sama ma coś do zaoferowania światu. 

Opinia jurora

Szansa dostępu polskich pacjentów do światowych metod terapii

Prof. dr hab. n. med. Adam Torbicki, kierownik Kliniki Krążenia Płucnego i Chorób Zakrzepowo-Zatorowych Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock:

Tegoroczne projekty to poważne, starannie przygotowane merytorycznie, infrastrukturalnie i organizacyjnie wdrożenia wysoce specjalistycznych metod terapii nieistniejących dotąd w Polsce i dopiero rozwijanych na świecie. Dają one nie tylko nowe szanse polskim pacjentom w konkretnych jednostkach chorobowych, w których zostały już zastosowane, ale otwierają szerokie perspektywy dalszego rozwoju poszczególnych dziedzin.

Część projektów dotyczy wybranej grupy pacjentów, dając im szanse na terapię dotychczas niemożliwą w kraju. Leczenie to w wielu przypadkach pozwoli na ich powrót do aktywnego i samodzielnego życia w społeczeństwie, bez konieczności wyjazdów do ośrodków zagranicznych, ze wszystkimi trudnościami organizacyjnymi i finansowymi z tego wynikającymi.

 

Jury konkursu  

Krzysztof Jakubiak

redaktor naczelny „Pulsu Medycyny”

Prof. Leszek Czupryniak

członek Zarządu Głównego Europejskiego Towarzystwa Badań nad Cukrzycą (EASO), kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, były prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego

Prof. Piotr Kuna

dyrektor Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. Norberta Barlickiego w Łodzi i kierownik Oddziału Klinicznego Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Alergologicznego 

Prof. Henryk Skarżyński

dyrektor Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w Warszawie oraz Światowego Centrum Słuchu w Kajetanach

Prof. Adam Torbicki

kierownik Kliniki Krążenia Płucnego i Chorób Zakrzepowo-Zatorowych Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock

Prof. Artur Kwiatkowski 

Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej Szpitala Dzieciątka Jezus w Warszawie, kierownik programu Żywy Dawca Nerki

Prof. Andrzej Chmura

Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej Szpitala Dzieciątka Jezus w Warszawie

Prof. Piotr Radziszewski

kierownik Katedry i Kliniki Urologii Ogólnej, Onkologicznej i Czynnościowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Prof. Grzegorz Opolski

kierownik I Katedry i Kliniki Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Prof. Ryszard Piotrowicz

kierownik Kliniki Rehabilitacji Kardiologicznej i Elektrokardiologii Nieinwazyjnej Instytutu Kardiologii w Aninie

Agata Łapińska

Polpharma

 

Kryteria oceny:

• innowacyjność proponowanego rozwiązania,
• wkład w rozwój opieki zdrowotnej w Polsce w trosce o dobro pacjenta,
• możliwość usprawnienia pracy personelu medycznego,
• szanse na upowszechnienie ocenianego rozwiązania,
• aspekty ekonomiczne.

 

Nominowani

Dziesięć innowacyjnych projektów

Do II etapu konkursu Złoty Skalpel 2016 zakwalifikowały się poniższe projekty. Każdy z nich będziemy szczegółowo przedstawiać w kolejnych wydaniach „Pulsu Medycyny”. 

 

1. Chirurgia cytoredukcyjna i chemioterapia hipertermiczno-wewnątrzotrzewnowa (HIPEC) u dzieci i młodzieży. 

Autor: prof. dr hab. n. med. Piotr Czauderna, Oddział Kliniczny Chirurgii i Urologii Dzieci i Młodzieży Szpitala Copernicus w Gdańsku.

2. Wdrożenie innowacyjnej metody wewnątrzmacicznej operacji płodów z rozpoznaną przepukliną przeponową. 

Autorzy: prof. dr hab. n. med. Mirosław Wielgoś i dr n. med. Przemysław Kosiński, I Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

3. Opracowanie algorytmów diagnostycznych i terapeutycznych w wybranych deformacjach twarzy. 

Autor: dr hab. n. med. prof ICZMP Paweł Szychta, Klinika Chirurgii Onkologicznej i Chorób Piersi ICZMP w Łodzi.

4. Innowacyjne schematy postępowania diagnostycznego i operacyjnego w chirurgii plastycznej i rekonstrukcji piersi. 

Autor: dr hab. n. med. prof ICZMP Paweł Szychta, Klinika Chirurgii Onkologicznej i Chorób Piersi ICZMP w Łodzi.

5. Popularyzacja potrzeb i możliwości chirurgicznego oszczędzenia jajnika u dzieci w polskim systemie opieki zdrowotnej. 

Autor: dr hab. n. med. Wojciech Górecki, Klinika Chirurgii Dziecięcej, Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum.

6. Centrum Leczenia Artrogrypozy: ośrodek kompleksowego — chirurgicznego, rehabilitacyjnego i ortotycznego — leczenia dzieci z wrodzonymi mnogimi przykurczami stawów. 

Autor: dr n. med. Bartłomiej Kowalczyk, Centrum Leczenia Artrogrypozy, Oddział Ortopedyczno-Urazowy Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie.

7. Zastosowanie długoterminowej pompy wirowej wspomagania serca u dzieci.

Autorzy: prof. zw. dr hab. n. med. Janusz Skalski, dr hab. n. med. Tomasz Mroczek, Klinika Kardiochirurgii Dziecięcej Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie.

8. Unowocześnienie polskiego systemu opieki zdrowotnej poprzez implementację innowacyjnych rozwiązań światowych.

Autor: prof. dr hab. n. med. Maciej Banach, Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi.

9. Małoinwazyjne leczenie naczyniowych i neurologicznych postaci zespołu uciskowego górnego otworu klatki piersiowej przez zastosowanie częściowej resekcji I żebra.

Autor: prof. dr hab. n. med. Artur Pupka, Zakład Chirurgii Endowaskularnej Katedry Chirurgii Naczyniowej, Ogólnej i Transplantacyjnej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.

10. Operacje mózgu w czasie rzeczywistym silnego pola magnetycznego rezonansu magnetycznego. Wstęp do terapii genowej mózgu. 

Autor: prof. dr hab. n. med. Mirosław Ząbek, Interwencyjne Centrum Neuroterapii Kliniki Neurochirurgii CMKP Wojewódzkiego Szpitala Bródnowskiego w Warszawie.