V Kongres Onkologii Polskiej - okazja do inicjowania współpracy międzynarodowej

20-23 października odbędzie się we Wrocławiu V Kongres Onkologii Polskiej. Jakim zagadnieniom organizatorzy spotkania poświęcą szczególną uwagę?

Zwyczajem wszystkich kongresów Polskiego Towarzystwa Onkologicznego – najstarszej i największej organizacji zrzeszającej onkologów w Polsce – jest to, że o programie naukowym współdecydujemy z innymi towarzystwami onkologicznymi i tymi, które są z onkologią związane. Mam na myśli: Polskie Towarzystwo Chirurgii Onkologicznej, Polskie Towarzystwo Radioterapii Onkologicznej, Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej, ale także Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej, jak również Polską Grupę Raka Płuca i Polskie Towarzystwo Chorób Płuc. W związku z tym udział w tegorocznym kongresie weźmie bardzo wielu specjalistów z różnych dziedzin.

Nowością podczas tegorocznego kongresu będzie prezentacja interdyscyplinarnych rekomendacji postępowania u pacjentów z guzami kręgosłupa. Przedstawimy także - prezentując wyniki pilotażu Krajowej Sieci Onkologicznej – bardzo szeroki i nowatorski program organizacji i koordynacji opieki onkologicznej w Polsce, inne podejście do tworzenia ścieżki diagnostyczno-terapeutycznej pacjenta chorego na nowotwór.

Program ten jest ściśle związany ze zmianami organizacyjnymi w polskiej onkologii, które od pewnego czasu rekomenduje Polskie Towarzystwo Onkologiczne, i które też spotkały się z zainteresowaniem Ministerstwa Zdrowia.

Podczas kongresu odbędą się także sesje pacjentów. Współpraca z organizacjami pacjenckimi zawsze była nam bliska.

Dlaczego tak ważny jest interdyscyplinarny charakter kongresu?

Ponieważ onkologia jest interdyscyplinarna. Kluczowe miejsce w całej ścieżce diagnostyczno-terapeutycznej chorego na nowotwór zajmuje konsylium, podczas którego spotyka się wielu specjalistów decydujących o losie konkretnego pacjenta. To typowe dla onkologii i tym różni się ona od innych dziedzin medycyny, w których specjaliści sami podejmują decyzję dotyczącą ścieżki postępowania z pacjentem. Onkolodzy mają wręcz w swoim DNA to, że trzeba kompleksowo podejmować decyzje dotyczące diagnostyki i leczenia pacjentów. Chcemy za wszelką cenę utrzymać standard jakościowy kompleksowej opieki onkologicznej, co obecnie nie jest łatwe, ponieważ rosną koszty wszystkich procesów medycznych.

Kongres Onkologii Polskiej ma zasięg światowy. Eksperci z jakich zagranicznych ośrodków wezmą w nim udział w tym roku? Co będzie tematem przewodnim sesji międzynarodowych?

W tym roku w międzynarodowej części naszego kongresu skupimy się na immunoonkologii, która w ostatnich latach w dużym stopniu poprawiła wyniki leczenia pacjentów chorych na nowotwory. Immunoonkologia jest jednym z większych przełomów w onkologii, a według specjalistów postęp w tej dziedzinie dopiero się rozpoczyna. Chcemy usłyszeć od światowych liderów w dziedzinie immunoonkologii, jakie kierunki jej rozwoju przewidują na najbliższe lata.

W tym miejscu bardzo chciałbym podziękować prof. Mariuszowi Wąsikowi z filadelfijskiego Fox Chase Cancer Center. Badacz ten od lat wiedzie prym w światowej immunoonkolgii i jest ważnym naukowcem zajmującym się tą dziedziną w Stanach Zjednoczonych. Prof. Wąsik pomógł nam przygotować dwie sesje dotyczące tej tematyki i na kongresie zjawi się osobiście. Naszym gościem honorowym będzie również prof. Maria Werner-Wąsik, która w USA jest bardzo znanym radioterapeutą. Jej wykłady zapadają w pamięć i cieszymy się, że będziemy mogli ją gościć, zwłaszcza że ostatnio uczestniczyła w III Kongresie Onkologii Polskiej w 2012 r., który również odbył we Wrocławiu. Ponadto w kongresie wezmą udział prof. Hossein Borghaei z Fox Chase Cancer Center, prof. Nicola Gökbuget z Universitätsklinikum Frankfurt, prof. Isabella C. Glitza Oliva z The University of Texas MD Anderson Cancer Center oraz prof. Gerald P. Linette z Hospital of the University of Pennsylvania oraz Parker Institute for Cancer Immunotherapy. Jestem bardzo dumny z tego, że udało nam się zaprosić tych zagranicznych gości. Wykłady wygłoszone przez ekspertów będą dotyczyły m.in. immunoterapii komórkowej chłoniaków i białaczek pochodzących z limfocytów B, efektu przeciwciał bispecyficznych w nowotworach komórek limfoidalnych czy zasad stosowania i prób klinicznych szczepionek przeciwnowotworowych.

V Kongres Onkologii Polskiej będzie także okazją do inicjowania współpracy międzynarodowej. Wszystkie centra onkologii w Polsce, również Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu, są przygotowane do takiej współpracy i coraz szerzej ją rozwijamy, także w aspekcie dydaktycznym, czego najlepszym przykładem jest właśnie kongres. W związku z tym jest to bardzo gorący i ekscytujący czas dla onkologii, tylko trochę szkoda, że wszystko odbywa się w dobie pandemii COVID-19.

Do udziału w jednej z sesji został zaproszony minister zdrowia Adam Niedzielski. Czego będzie dotyczyć to spotkanie?

Będzie ono dotyczyło wdrożenia Krajowej Sieci Onkologicznej, natomiast nie mamy potwierdzenia, że pan minister zjawi się na kongresie osobiście. Mam nadzieję, że będziemy mieli okazję gościć zarówno ministra Adama Niedzielskiego, jak i wiceministra Sławomira Gadomskiego, który od lat zajmuje się procesem wdrażania zmian w onkologii - Narodowej Strategii Onkologicznej i który przygotowuje założenia do Krajowej Sieci Onkologicznej. Być może w czasie kongresu będziemy mogli przeczytać koncepcję ustawy o KSO. Będzie też okazja do dyskusji.

Czy podczas kongresu zostanie poruszony wątek pandemii COVID-19?

Na pewno tak, aczkolwiek pandemia nie będzie motywem przewodnim, ponieważ o niej i jej wpływie na onkologię już dużo powiedzieliśmy. Teraz musimy się skupić na onkologii.

Wątek pandemii był przedmiotem dyskusji podczas XXVII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, który odbył się miesiąc temu. Sam miałem okazję przewodniczyć sesji poruszającej tematykę COVID-19. W związku z tym nie jest to nieznane nam zagadnienie. Ponadto w lipcu został opublikowany raport „Wpływ pandemii COVID-19 na system opieki onkologicznej”, który w dużej mierze wyczerpuje ten temat. Został on opracowany na zalecenie Ministerstwa Zdrowia przez Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie - Państwowy Instytut Badawczy wraz z ekspertami z innych ośrodków. Jestem jednym z tych ekspertów.

Szpitale onkologiczne są obecnie przygotowane na kolejne fale pandemii COVID-19. Mamy procedury, wiemy, jak postępować. Ubolewamy nad tym, że szczepienia przeciw koronawirusowi nie są aż tak popularne w naszej populacji. Ale pracownicy szpitali onkologicznych są w bardzo wysokim, blisko 100 proc. odsetku zaszczepieni, więc w placówkach tych jest bezpiecznie.

Czy to oznacza, że COVID-19 nie jest już wyzwaniem dla opieki onkologicznej w Polsce?

Obecnie COVID-19 jest przeszkodą. Wyzwaniem jest poprawa opieki onkologicznej, również w czasie pandemii. Pacjent onkologiczny myśli głównie o chorobie nowotworowej i na tym jako lekarze też musimy się skupić, oczywiście jednocześnie zabezpieczając się przed koronawirusem. COVID-19 nie chroni przed rakiem. Obecnie w swoim ośrodku obserwuję nie falę, ale wzrost liczby pacjentów, głównie z rakiem płuca, w IV stopniu zaawansowania. Odsetek pacjentów w III i IV stopniu zaawansowania raka płuca i tak jest w Polsce bardzo wysoki, bo jeszcze przed pandemią stanowili oni 60 proc. chorych, a obecnie - ok. 80 proc. Pod tym względem jest fatalnie, dlatego tym bardziej ważne jest, żeby poprawić koordynację opieki onkologicznej, szczególnie u pacjentów z tym nowotworem. Sesji dotyczących poprawie opieki onkologicznej u chorych na raka płuca jest kilka. Trzy z nich są bezpośrednio poświęcone temu nowotworowi, a w bardzo wielu się do niego odnosimy.