Smog a zdrowie

Okazało się, że nawet krótkie narażenie na spaliny samochodowe zakłóca pracę połączeń nerwowych w tzw. sieci stanu spoczynkowego (ang. default mode network, DMN). Z dotychczasowych badań wynika, że aktywność DMN jest powiązana z wieloma rodzajami zaburzeń, takimi jak choroba Alzheimera, autyzm, schizofrenia czy depresja.

Ludzie mieszkający na zanieczyszczonych obszarach częściej zapadają na więcej niż jedną przewlekłą chorobę. Naukowcy przyjrzeli się ponad 360 tys. osób w wieku od 40 do 69 lat, których dane dotyczące zdrowia znajdowały się w brytyjskim Biobanku.

Prof. Ewa Czarnobilska, kierownik Centrum Alergologii Klinicznej i Środowiskowej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, mówi, że już teraz przyjmuje o 50 proc. więcej pacjentów niż zwykle. - Jestem zaskoczona, bo to dopiero początek sezonu grzewczego, a już dostrzegamy efekt niekorzystnego wpływu smogu na zdrowie - przyznaje.

O niekorzystnym wpływie smogu na odporność rozmawiamy z prof. Agnieszką Szuster-Ciesielską, wirusologiem, immunologiem.

Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym wciąż powoduje w Unii Europejskiej bardzo dużo przedwczesnych zgonów, jednak ich liczba w latach 2005-2020 spadła o 45 proc. - wynika z opublikowanego w czwartek, 24 listopada, raportu Europejskiej Agencji Środowiska (EEA).

Według szacunków WHO rocznie ponad 4,2 mln osób umiera przedwcześnie z powodu zanieczyszczeń powietrza cząstkami stałymi - PM2.5. Nowa analiza wykonana przez zespół z McGill University pokazuje, że liczba ta może być znacząco wyższa.

Na szkodliwe działanie smogu są szczególnie narażeni pacjenci z chorobami układu oddechowego, jak również chorobami układu krążenia. Jednak wysokie stężenie pyłów PM10 i PM2,5 najbardziej szkodzi dzieciom - powiedziała PAP alergolog lek. Ewa Trębas-Pietraś. Dodała, że w okresach podwyższonego stężenia smogu obserwowana jest zwiększona liczba zgonów.

Mózg niemowlęcia jest szczególnie wrażliwy na skutki działania zanieczyszczeń powietrza nie tylko w czasie ciąży, ale również w dzieciństwie - ostrzegają naukowcy. Szkodliwe skutki działania zanieczyszczonego powietrza badacze zaobserwowali już przy stężeniach spełniających europejskie normy.

Ekspozycja na cząstki PM 2,5 wiąże się z rozwojem wielu chorób jednocześnie. Chodzi przede wszystkim o zaburzenia układu oddechowego, schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego czy sercowo-metabolicznego.

Dziewięć milionów zgonów na świecie w roku 2019 związanych było z zanieczyszczeniem środowiska. Zanieczyszczenie powietrza odpowiadało za prawie 75 proc. spośród nich.

Śmiertelne zagrożenie związane z zanieczyszczeniem środowiska staje się coraz poważniejsze po tym, jak w ciągu jednego roku z tego powodu zmarło 9 milionów osób. Jak wynika z najnowszych badań, zanieczyszczenia skracają życie częściej niż wojny, terroryzm, choroby zakaźne, narkotyki czy alkohol.

Z raportu „Oddychaj Polsko!” widać, że przez ostatnie osiem lat jakość powietrza w Polsce, się poprawiła. Przyczyniły się do tego problemy walki z niską emisją wdrażane przez polskie miasta, m.in. ograniczanie używania węgla do ogrzewania domów. Mimo tego, nadal mamy jedne z najgorszych statystyk jakości powietrza w Europie.

Drobne pyły zawieszone (FPM) unoiszące się w powietrzu już jakiś czas temu uznano za czynnik rakotwórczy grupy 1. Jednak mechanizm, poprzez który FPM są w stanie zapoczątkować procesy nowotworowe w komórkach, pozostawał niejasny. Teraz naukowcy dokładniej go zbadali.

W sezonie grzewczym w 40 miastach w Polsce pojawią się dwumetrowe makiety płuc. Akcja Polskiego Alarmu Smogowego (PAS) ma pokazać lokalnym społecznościom, jakim powietrzem oddychają.

Zaktualizowane, o wiele bardziej restrykcyjne rekomendacje WHO opierają się na ponad 500 badaniach naukowych dotyczących szkodliwości pyłów zawieszonych, w tym PM2,5 i PM10, tlenków azotu, tlenków siarki, ozonu i tlenku węgla. Wynika z nich, że zanieczyszczenie powietrza jest groźniejsze dla zdrowia, niż głosiły wcześniejsze ustalenia.