Rak jelita grubego

Autorzy badania, którego wyniki opublikowało pismo “Gastroenterology”, wykazali, że większe stężenie witaminy D redukuje ryzyko raka jelita grubego u osób poniżej 50. roku życia. Warto dodać, że chodzi o witaminę D dostarczaną organizmowi wraz z naturalnym pożywieniem, a nie suplementami diety.

Immunochemiczny test na krew utajoną w kale (fecal immunochemical test, FIT) jest skuteczny w wykrywaniu raka jelita grubego. Przez wszystkie międzynarodowe wytyczne postępowania w tym nowotworze został uznany jako możliwy test pierwszego wyboru w programie badań przesiewowych.

W czasie pandemii COVID-19 spadła liczba wykonanych cytologii i mammografii przesiewowych, zwłaszcza w kwietniu i maju 2020 r. - wynika z raportu NIO-BIP.

W 2020 r. alkohol najczęściej był przyczyną raka przełyku, wątroby i piersi. Nawet picie w umiarkowanych dawkach zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory - alarmują naukowcy na łamach “The Lancet Oncology”.

Należy obniżyć próg wiekowy badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego z 50. do 45. roku życia – postuluje Fundacja EuropaColon Polska. W ostatnich latach nowotwór ten coraz częściej wykrywany jest u osób przed pięćdziesiątką.

Narodowy Fundusz Zdrowia opublikował dwa zarządzenia dotyczące wprowadzenia do wykazu świadczeń gwarantowanych nowego świadczenia - kompleksowej opieki onkologicznej nad pacjentami z nowotworem jelita grubego (KON-JG).

“Do 5 maja trwa nabór specjalistycznych placówek, które zaczną realizować nowy model kompleksowej opieki nad pacjentami z nowotworem jelita grubego” – podało Ministerstwo Zdrowia. Resort dodał, że trwają prace nad podobnymi zmianami w leczeniu nowotworów płuc, ginekologicznych i urologicznych.

„Kolonoskopia jest najczulszym badaniem w kierunku raka jelita grubego. Często wystarczy wykonać ją tylko raz w życiu, by uchronić się przed nowotworem. Może być bezbolesna, nawet jeśli zostanie wykonana bez znieczulenia” — przekonuje dr n. med. Marek Bugajski, z którym rozmawiamy o znaczeniu tego badania w profilaktyce i wykrywaniu raka jelita grubego oraz zachowaniu wysokich standardów jakościowych kolonoskopii.

Leczenie chorych na zaawansowanego raka jelita grubego, w świetle wyników najnowszych badań klinicznych, powinno być ukierunkowane na określone mutacje genetyczne. W Polsce pacjenci z tym nowotworem, w ramach programu lekowego, najczęściej otrzymują chemioterapię.

Rok 2020 przyniósł rejestrację w Europejskiej Agencji Leków nowej kombinacji leków ukierunkowanych molekularnie dla pacjentów z mutacją V600E w genie BRAF. Skuteczność połączenia enkorafenibu z cetuksymabem potwierdziło badanie BEACON CRC. Leczenie to wciąż jednak nie jest dostępne dla polskich pacjentów w ramach programu lekowego leczenia zaawansowanego raka jelita grubego – rozmawiamy ze specjalistą onkologii klinicznej dr n. med. Urszulą Czernek.

Chorzy na zaawansowanego raka jelita grubego z potwierdzoną mutacją V600E w genie BRAF, dzięki prawidłowo przeprowadzonej ścieżce diagnostycznej, mają możliwość otrzymywania terapii ukierunkowanej molekularnie, która znacząco wpływa na długość ich życia. Kombinacja leków, której skuteczność została potwierdzona w badaniu BEACON CRC, nie jest jednak w Polsce dostępna w ramach programu lekowego leczenia pacjentów z zaawansowanym rakiem jelita grubego.

W Polsce na raka jelita grubego zapada rocznie ponad 19 tys. osób. Dla pacjentów z zaawansowanym stadium tego nowotworu jest dostępna w programie lekowym od 2019 r. terapia oparta na połączeniu triflurydyny z typiracylem. Leczenie to cieszy się zaufaniem lekarzy oraz wpływa na wydłużenie życia chorych.

„Zapisy programów lekowych ograniczają dostęp do drogich terapii celowanych, co w założeniu ma maksymalizować efektywność kosztową ich zastosowania. W rezultacie jednak leki celowane są w Polsce stosowane w węższych wskazaniach niż w krajach Europy Zachodniej” — uważa lek. Paweł Potocki. Z onkologiem rozmawiamy na temat schematów terapii stosowanych w programach lekowych dla chorych na zaawansowanego raka jelita grubego, zwłaszcza pierwszoliniowych.

Skoordynowanie działań placówek zaangażowanych w opiekę nad chorymi na raka jelita grubego oraz indywidualny proces leczenia – to zmiany, które wprowadzi nowy model organizacji diagnostyki i terapii onkologicznej.