Czerniak

Terapia adjuwantowa i neoadjuwantowa poprawiają rokowania pacjentów chorych na czerniaka w III stopniu zaawansowania. Ich stosowanie zwiększa w sposób znaczący odsetek trwałych wyleczeń, wydłuża także czas do progresji choroby. Wprowadzone w styczniu zmiany w programie lekowym udostępniły wreszcie te terapie chorym, a leczenie uzupełniające stało się standardem postępowania w czerniaku także w Polsce.

Immunoterapia i leczenie celowane, stosowane u chorych na zaawansowanego, nieoperacyjnego i przerzutowego czerniaka, mogą wiązać się z różnymi działaniami niepożądanymi. Zarządzanie terapią oparte na doświadczeniach z praktyki klinicznej pozwala jednak w większości przypadków opanować toksyczność i kontynuować leczenie.

O najważniejszych elementach programu lekowego B.59, dotyczącego leczenia zaawansowanego czerniaka w kolejnym odcinku programu “Oblicza Medycyny” rozmawiamy z prof. dr hab. n. med. Piotrem Rutkowskim oraz prof. dr. hab. n. med. Jackiem Mackiewiczem.

Stosowanie terapii personalizowanej już jest standardem w leczeniu nieoperacyjnego zaawansowanego i przerzutowego czerniaka. Jakich zmian w tym zakresie można się spodziewać w najbliższym czasie i czy terapia ukierunkowana molekularnie jest przyszłością w leczeniu zaawansowanego czerniaka — pytamy prof. dr. hab. n. med. Piotra Rutkowskiego z Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie.

Jeśli są dostępne alternatywne metody leczenia, to zadaniem lekarza jest przedstawienie w sposób zrozumiały dla pacjenta wszelkich informacji dotyczących terapii, aby mógł on podjąć najlepszą dla siebie decyzję” — wskazuje prof. dr hab. n. med. Jacek Mackiewicz. Rozmawiamy z nim na temat nowych możliwości leczenia chorych na zaawansowanego czerniaka oraz poprawy jakości życia tych osób.

„Jeszcze dekadę temu nie odważyłbym się powiedzieć, że chorzy na zaawansowanego, nieoperacyjnego czerniaka mają szansę przeżycia kilku, a nawet kilkunastu lat. Dziś wiem, że dzięki nowoczesnym terapiom i zmianom w opiece nad pacjentem onkologicznym, jest to możliwe. Co więcej, w naszej klinice u znacznej liczby tych pacjentów obserwujemy wieloletnie remisje, a zaawansowany czerniak z choroby śmiertelnej staje się schorzeniem przewlekłym” — podkreśla prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski. Rozmawiamy z nim o zmianach, jakie w ostatnich latach zaszły w programie lekowym dla chorych na czerniaka w Polsce.

Immunoterapia i terapia celowana stanowią obecnie podstawę leczenia chorych w III i IV stopniu zaawansowania czerniaka. Nowe zapisy programu lekowego B.59 gwarantują dostęp do terapii w ramach leczenia uzupełniającego i systemowego. O tym, jak wprowadzone niedawno zmiany w programie lekowym wpłyną na rokowania pacjentów z czerniakiem, rozmawiamy z dr. hab. n. med. Jackiem Mackiewiczem.

Rok 2020 przyniósł wiele zmian w programie lekowym leczenia zaawansowanego nieresekcyjnego i przerzutowego czerniaka. Poszerzono nie tylko dostęp do nowych terapii, ale także wprowadzono rozwiązania systemowe, które uelastyczniły program. O najważniejszych zmianach w leczeniu czerniaka rozmawiamy z prof. dr. hab. n. med. Piotrem Rutkowskim, kierownikiem Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie.

Leczenie systemowe chorych na zaawansowanego, nieresekcyjnego lub przerzutowego czerniaka jest obarczone skórnymi działaniami niepożądanymi, których wystąpienie może wpływać na przebieg terapii. „Większy wybór leków dostępnych w programie lekowym daje większe możliwości personalizacji leczenia u poszczególnych pacjentów” — wyjaśnia w wywiadzie dla „Pulsu Medycyny” płk. dr hab. n. med. Witold Owczarek, prof. nadzw.

Obecna w onkologicznym programie lekowym od września nowa kombinacja inhibitorów BRAF i MEK wydaje się być obarczona najmniejszą liczbą działań niepożądanych spośród wszystkich dostępnych metod systemowego leczenia chorych na czerniaka. W jakim stopniu decydują o wyborze metod leczenia takie czynniki, jak bezpieczeństwo i profil toksyczności terapii celowanej, szczególnie w dobie pandemii COVID-19, rozmawiamy z prof. dr. hab. n. med. Piotrem Rutkowskim, kierownikiem Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie.

Dotychczas chorzy na zaawansowanego czerniaka mogli być leczeni w ponad 60 placówkach w całej Polsce, przypominają eksperci Akademii Czerniaka oraz sekcji naukowej polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej. Jednak tylko 24 ośrodki miały pełen dostęp do optymalnych terapii, specjalistów oraz badań diagnostycznych. Wiązało się to z ryzykiem, że w pozostałych placówkach chorzy nie będą skutecznie leczeni.

Lista refundacyjna, obowiązująca od 1 września, wprowadza zmiany w dotychczasowym programie lekowym dla chorych na zaawansowanego czerniaka. Dołączone zostały nowe leki ukierunkowane molekularnie — kombinacja enkorafenibu i binimetynibu oraz połączenie leków immunokompetentnych — ipilimumabu z niwolumabem. Jakie korzyści z nowych terapii odnoszą pacjenci z czerniakiem, rozmawiamy z onkologami klinicznymi: lek. Pawłem Rogalą oraz lek. Katarzyną Kozak, pracującymi w Klinice Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie.

Gościem w kolejnym odcinku programu „Oblicza Medycyny” jest prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski, z którym porozmawialiśmy o tym, co ma do zaoferowania system ochrony zdrowia pacjentom z nieoperacyjnym oraz przerzutowym czerniakiem.

Kolejne wyniki badań klinicznych potwierdzają skuteczność terapii adjuwantowej u chorych po wycięciu czerniaka w III stopniu zaawansowania. W Polsce leczenie uzupełniające wciąż dostępne jest w ramach ratunkowego dostępu do technologii lekowej (RDTL), przez co nie wszyscy chorzy otrzymują je na czas. O terapii adjuwantowej i najnowszych doniesieniach zaprezentowanych i omówionych podczas tegorocznego spotkania "Po ASCO" rozmawiamy z prof. dr. n. med. Piotrem Rutkowskim, kierownikiem Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie.