Czerniak

Ryzyko nawrotu czerniaka u pacjentów leczonych radykalnie sięga kilkudziesięciu procent. Badania i obserwacje długoterminowe potwierdzają skuteczność stosowania terapii adjuwantowej u chorych w III stopniu zaawansowania tego nowotworu. Są także doniesienia, wskazujące na korzyści z tego leczenia również w niższych stopniach rozwoju czerniaka. O nawrotowości tego nowotworu oraz efektach badań klinicznych z zastosowaniem pembrolizumabu w leczeniu uzupełniającym rozmawiamy z prof. Piotrem Rutkowskim.

W ujednoliconym od 2021 r. programie lekowym B.59, dotyczącym leczenia chorych na zaawansowanego czerniaka, znalazły się wszystkie terapie będące w tym wskazaniu standardem postępowania w Europie i na świecie. O wyzwania, związane z leczeniem pacjentów z zaawansowanym i przerzutowym czerniakiem z wykorzystaniem inhibitorów BRAF/MEK, zapytaliśmy: prof. Piotra Rutkowskiego, dr hab. Bożenę Cybulską-Stopę, prof. Witolda Owczarka oraz dr. Wiesława Bala.

Gorączki będące skutkiem ubocznym stosowania inhibitorów BRAF/MEK mogą mylnie wskazywać na zakażenie wirusem SARS-CoV-2, co stanowi obecnie duże wyzwanie w praktyce klinicznej - mówi dr n. med. Bożena Cybulska-Stopa.

Praktyka kliniczna potwierdza wyniki badania klinicznego COLUMBUS. Enkorafenib i binimetynib to kombinacja inhibitorów BRAF/MEK, której skuteczność i bezpieczeństwo wyróżnia się spośród dotychczas dostępnych opcji terapeutycznych w zaawansowanym czerniaku.

Obecność nowej kombinacji inhibitorów BRAF/MEK: enkorafenibu i binimetynibu pozwala na personalizację leczenia zaawansowanego czerniaka, szczególnie jeśli u chorego wystąpi toksyczność skórna, będąca następstwem zastosowania inhibitorów BRAF/MEK.

Już od ponad roku pacjenci z zaawansowanym czerniakiem mogą być leczeni w Polsce kombinacją enkorafenibu i binimetynibu w ramach programu lekowego. O skuteczność tej terapii i doświadczenia z jej stosowania zapytaliśmy dr. n. med. Wiesława Bala, kierownika Oddziału Chemioterapii Dziennej Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach.

Polska ma jeden z najwyższych wskaźników umieralności z powodu raka wśród krajów OECD. Do nowotworów, w których diagnostyce i leczeniu mamy najwięcej do nadrobienia, należą m.in. rak szyjki macicy, czerniak i rak piersi - wynika z raportu „Health at a Glance 2021”.

Dla pacjenta i onkologa najważniejsze jest, aby chory miał zapewniony dostęp do psychoonkologa i kiedy tylko poczuje, że potrzebuje takiego wsparcia, mógł swobodnie z niego skorzystać - mówi prof. Piotr Rutkowski. W rozmowie przywołuje on sytuacje kliniczne, w których chorzy na czerniaki świadomie szukają porady psychoonkologa.

Podstawą skutecznego leczenia chorych na zaawansowane czerniaki są nowoczesne leki w postaci inhibitorów BRAF i MEK oraz immunoterapii. Bardzo istotny wpływ na efektywność terapii mają też takie elementy, jak współpraca z pacjentem i opieka interdyscyplinarnego zespołu, w tym udzielane choremu wsparcie psychoonkologiczne.

Podczas V Kongresu Onkologii Polskiej (20-23 października, Wrocław) zaprezentowano dane, które wskazują, że chorzy na zaawansowanego czerniaka uzyskują obecnie wieloletnie przeżycia. Dziesięć lat temu po ustaleniu takiego rozpoznania pacjenci żyli zaledwie kilka miesięcy. Zmiana dokonała się dzięki zastosowaniu nowoczesnych, personalizowanych terapii. O kolejnych, najnowszych opcjach terapeutycznych mówi w wywiadzie prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski.

Chorzy z zaawansowanym czerniakiem, oprócz terapii farmakologicznej i opieki onkologa klinicznego, wymagają także wsparcia ze strony psychoonkologa. O tym jak powinna wyglądać kompleksowa opieka nad pacjentem z zaawansowanym czerniakiem w programie “Siła dialogu” dyskutowały dr Mariola Kosowicz oraz lek. Paulina Jagodzińska - Mucha.

Inhibitory BRAF i MEK stosowane w leczeniu pacjentów z zaawansowanym czerniakiem charakteryzują się dużą skutecznością i znacznym odsetkiem odpowiedzi na leczenie. Dążąc do optymalizacji terapii, należy skupić się nie tylko na skuteczności leczenia, ale także na tolerancji terapii przez chorego.

W ostatnim czasie nastąpiła poprawa możliwości leczenia chorych na zaawansowanego czerniaka, dzięki czemu u coraz większej ich liczby udaje się uzyskać 5-letnie przeżycia. Sukces terapeutyczny jest uzależniony nie tylko od właściwego doboru leczenia, ale także od prawidłowego zarządzania terapią.

Cykl programów dotyczących leczenia pacjentów z zaawansowanym przerzutowym i nieresekcyjnym czerniakiem kończy spotkanie z prof. Piotrem Rutkowskim.

W kolejnym odcinku programu “Oblicza Medycyny” lek. med. Paweł Rogala opowiedział o swoich pacjentach, leczonych z powodu zaawansowanego nieresekcyjnego i przerzutowego czerniaka. Przedstawił sylwetki dwóch pacjentów, u których zastosowano kombinację enkorafenibu i binimetynibu.