Czerniak

Cykl programów dotyczących leczenia pacjentów z zaawansowanym przerzutowym i nieresekcyjnym czerniakiem kończy spotkanie z prof. Piotrem Rutkowskim.

W kolejnym odcinku programu “Oblicza Medycyny” lek. med. Paweł Rogala opowiedział o swoich pacjentach, leczonych z powodu zaawansowanego nieresekcyjnego i przerzutowego czerniaka. Przedstawił sylwetki dwóch pacjentów, u których zastosowano kombinację enkorafenibu i binimetynibu.

Zapraszamy do obejrzenia kolejnego odcinka programu “Oblicza Medycyny”, w którym przedstawiamy serię przypadków klinicznych pacjentów leczonych z powodu zaawansowanego nieresekcyjnego i przerzutowego czerniaka.

W kolejnym odcinku programu “Oblicza Medycyny” dr n. med. Bożena Cybulska-Stopa opowiedziała o swoich pacjentach, leczonych z powodu zaawansowanego nieresekcyjnego i przerzutowego czerniaka. Przedstawiła sylwetki dwóch pacjentów, u których zastosowano kombinację enkorafenibu i binimetynibu.

Od września 2020 roku program lekowy B.59 pozwala na stosowanie kombinacji inhibitorów BRAF i MEK: enkorafenibu i binimetynibu, u chorych na nieresekcyjnego lub uogólnionego czerniaka skóry. Klinicyści prowadzący leczenie w programach lekowych przedstawiają historie choroby pacjentów, u których zdecydowali się zastosować tę od niedawna dostępną kombinację.

W Polsce leczenie zaawansowanego nieresekcyjnego lub przerzutowego czerniaka jest dobrze zorganizowane. Obecnie w ramach programu lekowego chorzy i lekarze mają dostęp do wszystkich najnowocześniejszych leków, których stosowanie jest standardem w innych krajach. Leczenie pacjentów z czerniakiem jest także nieźle zorganizowane w ośrodkach wielospecjalistycznych, rozmieszczonych w całej Polsce.

Kolejny odcinek programu “Oblicza Medycyny” otwiera cykl studiów przypadków klinicznych, w których lekarze praktycy opowiadają o pacjentach leczonych z powodu zaawansowanego nieresekcyjnego i przerzutowego czerniaka za pomocą kombinacji enkorafenibu i binimetynibu.

Wszyscy chorzy na czerniaka skóry w III stopniu zaawansowania po leczeniu chirurgicznym powinni być kierowani do onkologa klinicznego w celu omówienia możliwości leczenia uzupełniającego, korzyści i potencjalnych skutków ubocznych takiej terapii.

Jeszcze do końca 2020 r. pacjenci z czerniakiem z potwierdzoną mutacją w genie BRAF czy też wysoką ekspresją białka PDL-1, wymagający leczenia uzupełniającego, mogli je otrzymać tylko w ramach ratunkowego dostępu do technologii lekowych (RDTL), a później Funduszu Medycznego. Procedura wnioskowania o terapię była skomplikowana i przysparzała lekarzom wiele biurokratycznych formalności. Zabierało to specjalistom cenny czas, ale mogło się także przyczyniać do tego, że nie wszyscy chorzy otrzymywali optymalne leczenie.

Sześć przypadków pacjentów z czerniakiem przerzutowym o różnej lokalizacji przedstawiają onkolodzy kliniczni: dr n. med. Katarzyna Kozak (przypadek 1, 2, 3) i lek. Paweł Rogala (przypadek 4, 5, 6) z Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie.

Czerniak skóry jest nowotworem złośliwym wywodzącym się z neuroektodermalnych komórek melanocytarnych. Jest to nowotwór o dużej dynamice wzrostu liczby zachorowań, która w ciągu ostatnich 30 lat zwiększyła się w Polsce prawie 3-krotnie. Poniżej przedstawiamy dostępne metody leczenia, zasady ich stosowania w programie lekowym, wyniki najnowszych badań oraz wyzwania na przyszłość.

W 2020 r. i na początku 2021 r. nastąpiły znaczące zmiany w leczeniu chorych na nieoperacyjnego, zaawansowanego i przerzutowego czerniaka. Zyskali oni dostęp do pełnego zakresu terapii z możliwością efektywnego nią zarządzania.

Terapia adjuwantowa i neoadjuwantowa poprawiają rokowania pacjentów chorych na czerniaka w III stopniu zaawansowania. Ich stosowanie zwiększa w sposób znaczący odsetek trwałych wyleczeń, wydłuża także czas do progresji choroby. Wprowadzone w styczniu zmiany w programie lekowym udostępniły wreszcie te terapie chorym, a leczenie uzupełniające stało się standardem postępowania w czerniaku także w Polsce.

Immunoterapia i leczenie celowane, stosowane u chorych na zaawansowanego, nieoperacyjnego i przerzutowego czerniaka, mogą wiązać się z różnymi działaniami niepożądanymi. Zarządzanie terapią oparte na doświadczeniach z praktyki klinicznej pozwala jednak w większości przypadków opanować toksyczność i kontynuować leczenie.

O najważniejszych elementach programu lekowego B.59, dotyczącego leczenia zaawansowanego czerniaka w kolejnym odcinku programu “Oblicza Medycyny” rozmawiamy z prof. dr hab. n. med. Piotrem Rutkowskim oraz prof. dr. hab. n. med. Jackiem Mackiewiczem.