Szczepienia przeciw COVID-19 u pacjentów z autoimmunologicznymi i i zapalnymi chorobami reumatycznymi [ZALECENIA PTR]

W związku z rejestracją i warunkowym dopuszczeniem do obrotu w Unii Europejskiej, a tym samym w Polsce, szczepionek przeciwko COVID-19 i rozpoczęciem w Polsce programu szczepień, Polskie Towarzystwo Reumatologiczne i konsultant krajowy w dziedzinie reumatologii, w oparciu o aktualną dostępną wiedzę medyczną, przedstawiają stanowisko dotyczące szczepień dla pacjentów z  autoimmunologicznymi i zapalnymi chorobami reumatycznymi, w tym leczonych immunosupresyjnie.

12 stycznia 2020 r. na stronie Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego pojawiło się stanowisko Zarządu Głównego PTR i konsultanta krajowego w dziedzinie reumatologii dotyczące szczepień przeciw COVID-19 u pacjentów z autoimmunologicznymi i zapalnymi chorobami reumatycznymi.

PTR: Szczepienie przeciw COVID-19 u pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi i zapalnymi stawów oraz stosujących leczenie immunosupresyjne jest bezpieczne i zalecane

Na początku wyjaśniono, że aktualnie w ramach Narodowego Programu Szczepień w Polsce dostępna są szczepionki firm Pfizer/BionTech (BNT162b2) oraz Moderna (mRNA-1273).

“Obie szczepionki zostały przebadane w randomizowanych badaniach klinicznych i wykazują podobny, wysoki stopień skuteczności przeciwko zachorowaniu na COVID-19 (95% i 94,1%, odpowiednio). Obie szczepionki należą do nowej grupy szczepionek mRNA. Są one szczepionkami syntetycznymi, nieżywymi, które nie mogą wywołać choroby wirusowej oraz nie prowadzą do zmian informacji genetycznej, czyli DNA, osoby zaszczepionej” - zaznaczono w stanowisku.

Jak przekonują przedstawiciele Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego i konsultant krajowy w dziedzinie reumatologii, szczepionki mRNA mogą być bezpiecznie stosowane u pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi i zapalnymi stawów, a także u pacjentów otrzymujących leki wpływające na układ odpornościowy.

Dodano, że dotychczas nie wykazano niekorzystnego wpływu szczepionek mRNA na przebieg autoimmunologicznych i zapalnych chorób reumatycznych oraz w oparciu o aktualną wiedzę medyczną brak jest teoretycznych podstaw do takich obaw.

“W przypadku innych martwych szczepionek udowodniono, że są one skuteczne u pacjentów z obniżoną odpornością, w tym stosujących leki biologiczne. Potencjalnie mniejsza skuteczność szczepienia u pacjentów stosujących glikokortykosteroidy lub klasyczne leki modyfikujące przebieg choroby lub leki immunosupresyjne, lub leki biologiczne, lub inhibitory kinaz janusowych będzie dla pacjenta lepsza niż uniknięcie szczepienia” - czytamy w stanowisku.

Narodowy Program Szczepień powinien uwzględniać pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi leczonych immunosupresyjnie

Polskie Towarzystwo Reumatologiczne i konsultant krajowy w dziedzinie reumatologii stoją na stanowisku, że Narodowy Program Szczepień powinien dopuszczać możliwość ustalania terminu szczepienia pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi leczonych immunosupresyjnie nie tylko z uwzględnieniem wieku chorych, ale także ich stanu zdrowia i optymalnego czasu szczepienia, pozwalającego uzyskać najlepszy efekt kliniczny.

W stanowisku zwrócono także uwagę, że szczepienie przeciwko COVID-19 personelu medycznego, w tym lekarzy, pielęgniarek i rehabilitantów mających bezpośredni kontakt z pacjentami, stanowi istotne działanie ograniczające transmisję infekcji wśród chorych.

Szczepienia przeciwko COVID-19 u pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi oraz w immunosupresji - zalecenia

W oparciu o aktualną wiedzę medyczną Polskie Towarzystwo Reumatologiczne i konsultant krajowy w dziedzinie reumatologii przedstawili wstępne zalecenia dotyczące szczepień przeciwko COVID-19 u pacjentów z autoimmunologicznymi i zapalnymi chorobami reumatycznymi, w tym stosujących leki wpływające na aktywność układu odpornościowego, oraz personelu medycznego opiekującego się ww. chorymi:

• pacjenci z chorobami autoimmunologicznymi i zapalnymi stawów oraz przedstawiciele personelu medycznego opiekującego się ww. chorymi powinni zostać zaszczepieni przeciwko COVID-19, jeśli nie występują ogólne przeciwwskazania,
• szczepieniem powinny być objęte także osoby, które w przeszłości były zakażone SARS-CoV-2/chorowały na COVID-19,
• u pacjentów, u których planowane jest szczepienie przeciwko innym chorobom zakaźnym, w tym grypie, zaleca się odstęp pomiędzy szczepieniami wynoszący co najmniej 14 dni,
• u pacjentów z nowo rozpoznaną chorobą autoimmunologiczną lub zapalną stawów, jeśli ich stan zdrowia na to pozwala, zaleca się szczepienie przed planowanym rozpoczęciem terapii immunosupresyjnej, która potencjalnie może zmniejszyć skuteczność szczepienia,
• u pacjentów stosujących glikokortykosteroidy lub klasyczne leki modyfikujące, lub leki immunosupresyjne, lub leki biologiczne, lub inhibitory kinaz janusowych szczepienia najlepiej wykonywać, gdy choroba jest w fazie remisji lub niskiej aktywności, jeśli jest to możliwe,
• szczepienie jest najbardziej skuteczne, gdy stopień immunosupresji jest niski, jednak nie zaleca się zmniejszania dawek stosowanych leków lub wstrzymania terapii, jeśli ryzyko zaostrzenia choroby jest umiarkowane lub wysokie,
• u pacjentów będących w trakcie terapii i planowanego szczepienia, w przypadku remisji lub niskiej aktywności choroby, doświadczony reumatolog w porozumieniu z pacjentem może podjąć decyzję o stosowaniu najmniejszych skutecznych dawek leków lub krótkim czasowym wstrzymaniu terapii, jeśli w jego opinii może to poprawić skuteczność szczepienia, a ryzyko zaostrzenia choroby jest niskie,
• w związku z mechanizmem działania rytuksymabu i jego potencjalnym większym wpływem na skuteczność szczepienia, w przypadku stosowania tego leku należy skonsultować się z reumatologiem w sprawie optymalnego terminu szczepienia,
• każdy pacjent, u którego planowane jest szczepienie lub po zaszczepieniu, w przypadku wątpliwości lub obaw związanych ze swoim stanem zdrowia, powinien się skontaktować z doświadczonym reumatologiem, najlepiej prowadzącym jego leczenie,
• ostatecznej kwalifikacji do szczepienia, z uwzględnieniem aktualnego stanu zdrowia pacjenta, dokonuje lekarz.

“Wraz z dostępnością nowych danych stanowisko może być modyfikowane w przyszłości” - zaznaczono.

Źródło: www.reumatologia.ptr.net.pl

PRZECZYTAJ TAKŻE: Szczepienia przeciw COVID-19: w pierwszej kolejności możliwość rejestracji dla osób po 80. roku życia

COVID-19: zapisy na szczepienia dla nauczycieli i osób po 60. r. ż. "prawdopodobnie" na przełomie marca i kwietnia