RPO do MZ: Poprawmy ochronę dzieci przed wirusem HIV

Obecnie Narodowy Fundusz Zdrowia refunduje testy na obecność HIV, ale problem ograniczonej dostępności jest niestety często po stronie lekarzy, którzy ich nie zlecają. Dane, na których bazował przy opracowywaniu swojej opinii Adam Bodnar pochodzą z raportu "Funkcjonowanie systemu zapobiegania zakażeniom HIV drogą wertykalną. Analiza danych, wnioski i rekomendacje", powstałego na podstawie ogólnopolskich badań prowadzonych przez Społeczny Komitet ds. AIDS.

Liczba osób zakażonych wirusem HIV w Polsce rośnie z roku na rok. Jedną z dróg transferu jest przeniesienie wirusa z matki na dziecko. Od 1985 do 2016 r. w Polsce zarejestrowano około 220 takich przypadków, na AIDS zmarło 13 dzieci. W ponad 90 proc. przypadków do zakażenia HIV dzieci  dochodzi w czasie ciąży, porodu i karmienia piersią. Warunkiem urodzenia zdrowego dziecka jest dwukrotne wykonanie przez ciężarną testu w kierunku HIV (do 10. tygodnia ciąży oraz pomiędzy 33. a 37. tygodniem) i wdrożenie leczenia przy wyniku dodatnim.

W opinii Adama Bodnara jednym z najważniejszych rozwiązań, które powinny zostać wprowadzone to programy profilaktyczne skierowane nie tylko do zagrożonych wirusem kobiet w ciąży, ale również potencjalnych matek i ojców oraz ich partnerów seksualnych.

RPO wskazuje, że od 2012 r. badanie w kierunku HIV jest w standardach opieki okołoporodowej. Takie badania lekarz powinien zlecić dwukrotnie. Pierwszy raz w pierwszym trymestrze do 10. tygodnia i drugi raz w trzecim trymestrze ciąży między 33. a 37. tygodniem ciąży. Są one refundowane przez NFZ, ale tylko dla pacjentek będących pod opieką poradni mających podpisany kontrakt z Funduszem – w aż 80 proc. z nich specjaliści nie kierują kobiet na badania na obecność wirusa. Zdecydowana większość pacjentek chodzi do ginekologów udzielających świadczeń w ramach prywatnych praktyk, ale sytuacja jest tam podobna.

W opinii autorów raportu przywoływanego przez RPO niezbędne jest m.in. pełne finansowanie ze środków publicznych dwukrotnego badania w kierunku HIV dla kobiet w ciąży (bezpłatność badań bez względu na to czy pacjentka korzysta z publicznej, czy prywatnej opieki medycznej oraz wypracowanie mechanizmu zapewnienia bezpłatnych badań i jego wdrożenie). Autorzy raportu postulują też m.in. zalecanie przez osoby prowadzące ciąże badań w kierunku HIV partnerom kobiet w ciąży i informowanie, iż może on wykonać test anonimowo, bezpłatnie i bez skierowania.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Eksperci: HIV realnym zagrożeniem w Polsce, wiele osób nie wie o swoim zakażeniu

Brytyjskim lekarzom udało się wyleczyć pacjenta z HIV?