Polska odmówiła kupna kolejnych szczepionek. Co na to KE? “Ułatwimy rozmowy z producentami”

Skorzystaliśmy z klauzuli siły wyższej i w ubiegłym tygodniu odmówiliśmy zakupu szczepionek przeciw COVID-19, co będzie skutkowało sporem prawnym - powiedział dziś Adam Niedzielski na antenie TVN24.

W Polsce nadal przechowywanych jest 25 mln szczepionek przeciw COVID-19, a Polska ma zamówione ok. 67-70 mln dawek. Szef MZ poinformował, że Polska nie zamierza płacić za kolejne. Ocenił, że producenci szczepionek “nie wykazują żadnej elastyczności i przyjmują pozycję, że jest zakontraktowane, więc proszę kupować”. Jak dodał, możliwość odsprzedania szczepionek także jest ograniczona. Pierwsze rozmowy odbyły się z firmą Pfizer.

- W kolejnych dniach, w kolejnych tygodniach będziemy rozmawiali z kolejnymi firmami. Mamy nadzieję, że one wykażą większą elastyczność. Jeżeli nie będziemy widzieli elastyczności po drugiej stronie, to będziemy musieli też używać najbardziej surowych instrumentów prawnych - powiedział Niedzielski.

KE pomoże znaleźć rozwiązanie

W rozmowie z Konradem Piaseckim Niedzielski wyraził też rozczarowanie postawą Komisji Europejskiej. Co na to KE?

- Zostaliśmy poinformowani przez polskie władze o tej decyzji. (…) Kraje członkowskie są związane zobowiązaniami wynikającymi z kontraktu , ale Komisja Europejska oczywiście rozumie trudną sytuację, w jakiej znalazła się Polska - powiedział De Keersmaecker na wtorkowej (19 kwietnia) konferencji prasowej.

Jak dodał, KE będzie starać się ułatwiać rozmowy między polskimi władzami a firmą, „by znaleźć pragmatyczne rozwiązanie dla tej specyficznej sytuacji, z którą konfrontuje się kraj Polska”.

Chodzi o miliardy. I to tylko w tym roku

Jak zaznaczył minister Niedzielski, zobowiązanie zostało zaciągnięte w sytuacji kryzysowej, a choć sytuacja zdrowotna z czasem się unormowała, nie zaistniała dotychczas możliwość renegocjacji zapisów kontraktu.

- Wystąpiliśmy zarówno do Komisji Europejskiej, jak i do głównych (...) producentów szczepionek, żeby te dostawy, które były planowane w tak dużej liczbie w najbliższych kwartałach, po prostu rozłożyć bardziej w czasie, żeby dać sobie większą elastyczność, swobodę tych kontraktów, które mamy zawarte - poinformował Niedzielski.

Niedzielski zaznaczył, że mowa o wysokich kosztach, a Polska zmaga się obecnie z kolejnym kryzysem w związku z wojną w Ukrainie.

- Tak, to są poważne obciążenia finansowe. My szczególnie - mówię tutaj o Polsce - mamy w tej chwili napięcia finansowe związane z napływem uchodźców, więc też czujemy, że w skali Unii mamy pewne prawo do oczekiwania, że specjalne instrumenty, które będą dawały nam chociażby większą elastyczność w takich kontraktach, będą dla nas projektowane i będzie pewna swoboda - zaznaczył minister.

Czy decyzja Polski w sprawie szczepionek oznacza wypowiedzenie kontraktu?

- Ten kontrakt ma specyficzną konstrukcję, bo przypomnę, że on jest między Komisją a producentami, że rzeczywiście nie ma takiego wprost wypowiedzenia, bo my nie jesteśmy bezpośrednio stroną. To jest taka deklaracja, która mówi o dalszej naszej linii postępowania - wyjaśnił Niedzielski.

Jak dodał, kontrakt z tylko jedną firmą dotyczy kwoty 6 mld zł do końca 2023 r., a w tym roku to ponad 2 mld.

Polska wraz z 11 innymi krajami wystapiła o dodatkowe środki na finansowanie działań pomocowych dla uchodźców.

- Zwróciłem się z prośbą do Komisji Europejskiej, do pani komisarz (UE ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności Stelli) Kyriakides o to, by kraje europejskie, które przyjmują uchodźców, mogły korzystać ze specjalnego wydzielonego funduszu europejskiego przeznaczonego na refinansowanie kosztów opieki zdrowotnej - poinformował.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Niedzielski: mamy większą odporność na COVID-19 niż inne państwa, ale wirus “będzie nam cały czas towarzyszył”