Opłata cukrowa: wiemy, ile pieniędzy i na co przekazał NFZ

“Narodowy Fundusz Zdrowia powinien przekazać sprawozdanie z wykorzystania środków z opłaty cukrowej do 15 kwietnia. Dotychczas wpływy z podatku cukrowego wyniosły 1 801 506 894,23 zł” - poinformowało nas 14 kwietnia Ministerstwo Zdrowia. Resort dodał, że 15 kwietnia w tej sprawie powinien pojawić się komunikat, jednak do tej pory nie został opublikowany. Samo sprawozdanie zostało przekazane zgodnie ze wskazanym terminem, co potwierdził w korespondencji z nami NFZ.

“Sprawozdanie przekazaliśmy w terminie ustawowym (do 15 kwietnia) do Ministerstwa Zdrowia” - napisał NFZ.

Opłata cukrowa: ile wpłynęło do budżetu NFZ?

Przypomnijmy. W styczniu br. wiceminister zdrowia Waldemar Kraska w odpowiedzi na interpelację poselską przekazał, że według danych na dzień 25 stycznia 2022 roku wpływy z tzw. opłaty cukrowej wyniosły 1 420 926 596,94 zł. Spodziewano się, że przekroczą one 3,2 mld zł rocznie. "96,5 procent przychodów z opłaty od napojów słodzonych zostanie przekazane do NFZ, a pozostałe 3,5 procent zostanie przeznaczone na koszty egzekucji należności z tytułu tych opłat i obsługę administracyjną ich pozyskiwania" - napisano w uzasadnieniu do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów.

“Ile z tej kwoty zostało już wykorzystane przez NFZ? Na co konkretnie poszły te środki i w jakich wysokościach?” - takie pytanie zadaliśmy zarówno resortowi zdrowia, jak i Narodowemu Funduszowi Zdrowia.

Dotychczas wpływy z podatku cukrowego wyniosły 1 801 506 894,23 zł - napisało 14 kwietnia MZ.

“Z tytułu opłaty cukrowej do budżetu NFZ w 2021 roku wpłynęło ponad 1,42 mld zł” - to z kolei informacja NFZ, którą otrzymaliśmy w środę, 20 kwietnia.

NFZ informuje, na co poszły środki z opłaty cukrowej

Jak napisał Fundusz, zgodnie z przepisami środki te (1,42 mld zł) mógł przeznaczyć na świadczenia opieki zdrowotnej dla pacjentów z chorobami rozwiniętymi na tle niewłaściwych wyborów i zachowań zdrowotnych oraz na działania o charakterze edukacyjnym i profilaktycznym.

NFZ poinformował, że w 2021 r. z wpływów z opłaty cukrowej:

• przeszło 1,05 mld zł przeznaczył na refundację produktów leczniczych stosowanych w leczeniu cukrzycy;
• blisko 495 mln zł przeznaczył na refundację pasków do mierzenia glukozy w krwi;
• ponad 154 mln zł kosztowała realizacja świadczeń w opiece specjalistycznej, które dotyczą chorób metabolicznych i diabetologii dla dzieci i dorosłych.

Fundusz dodał, że w ramach działań edukacyjno-profilaktycznych w 2021 r. rozwijany był m.in. portal z bezpłatnymi przepisami opartymi na diecie DASH: diety.nfz.gov.pl. “Obok gotowych jadłospisów portal oferuje kilka planów żywieniowych, m.in. DASH Wege, DASH Cukrzyca i DASH Nadwaga i otyłość” - sprecyzowano.

Co to jest opłata cukrowa i ile wynosi?

Opłata od środków spożywczych (inaczej opłata cukrowa lub podatek cukrowy) to danina, która ma wspierać prozdrowotne wybory konsumentów i ograniczyć spożycie słodkich napojów. Ma zniechęcać konsumentów do spożywania wysokosłodzonych napojów, a tym samym motywować producentów do redukcji ilości cukru i substancji słodzących w oferowanych produktach.

Opłata cukrowa jest nakładana na napoje z dodatkiem:

• cukrów (monosacharydów, disacharydów środków spożywczych zawierających te substancje);
• substancji słodzących, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 (na przykład ksylitol, sorbitol, aspartam);
• kofeiny lub tauryny.

Obowiązek zapłaty podatku cukrowego ciąży na osobie fizycznej, osobie prawnej oraz jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, która:

1. Sprzedaje napoje do punktów sprzedaż detalicznej.
2. Prowadzi sprzedaż detaliczną napojów jako producent, podmiot nabywający napoje w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego albo importujący napoje spoza UE.
3. Zamawia u producenta wyprodukowanie napoju objętego opłatą, a skład napoju podlegającego opłacie stanowi element umowy – obowiązek zapłaty ciąży na zamawiającym.

Opłata cukrowa jest sumą dwóch wartości, stałej i zmiennej. Na każdy litr napoju opłata wynosi:

• 0,50 zł opłaty stałej – za zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5 g w 100 ml napoju lub za zawartość (w jakiejkolwiek ilości) co najmniej jednej substancji słodzącej;
• 0,05 zł opłaty zmiennej – za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju.

Napoje z dodatkiem kofeiny lub tauryny są objęte dodatkową opłatą w wysokości 0,10 zł w przeliczeniu na litr napoju. Opłata nie może wynieść więcej niż maksymalnie 1,2 zł w przeliczeniu na 1 litr napoju.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Podatek cukrowy a problem otyłości

Prof. Leszek Czupryniak: Cukier powinien zostać zakazany