Nowotwory układu pokarmowego i trzustki poważnym problemem krajów Europy Środkowej

Obecnie warunkiem włączenia do programu lekowego pacjenta z chorobą Leśniowskiego-Crohna jest uzyskanie 300 punktów w skali ciężkości choroby CDAI (maksymalna liczba punktów to 450). W krajach Europy Zachodniej wystarczy 220 punktów. Różnice w kwalifikacji chorych do leczenia biologicznego sprawiają, że w Polsce z tej formy terapii korzysta tylko 8 proc. pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna i 1,6 proc. pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego.

Przewlekłe choroby wątroby 
kradną zdrowie Europejczyków

W 2022 r. z inicjatywny Europejskiej Unii Gastroenterologów (UEG) opracowano analizę stanu zdrowia i obciążeń ekonomicznych związanych z opieką medyczną społeczeństw zrzeszonych w tym towarzystwie (White Book 2). Ogółem we wszystkich krajach członkowskich marskość wątroby i inne przewlekłe choroby wątroby odpowiadały za zdecydowanie największą liczbę utraconych lat życia skorygowanych o sprawność fizyczną (ang. disability-adjusted life years, DALY). Natomiast wśród chorób nowotworowych na pierwszym miejscu pod tym względem znajdował się rak jelita grubego.

W Polsce wśród przyczyn umieralności na wszystkie nowotwory rak jelita grubego zajmuje miejsce drugie wśród mężczyzn i trzecie wśród kobiet, a rocznie z jego powodu umiera 12 tys. ludzi.

Skutki wzrostu spożycia alkoholu 
i epidemii otyłości

W krajach Europy Środkowej umieralność z powodu chorób nowotworowych przewodu pokarmowego i trzustki jest wyższa niż w krajach Europy Zachodniej i Południowej i poza rakiem żołądka wykazuje tendencje wzrostowe. W przypadku raka trzustki w większości krajów, w tym w Polsce, umieralność nie zmieniła się od 20 lat. Tendencje wzrostowe występowania nowotworów złośliwych wykazują tylko częściowy związek z procesem starzenia się społeczeństw, w wielu krajach przypisywane są głównie rosnącemu spożyciu alkoholu i epidemii otyłości.

W krajach zrzeszonych w UEG choroby 
nowotworowe pochodzenia gastroenterolo-gicznego odpowiadają za 1/3 wszystkich zgonów onkologicznych, co powinno przebić się do świadomości regulatorów rynku opieki zdrowotnej. Drogą do odwrócenia tych tendencji nie jest z pewnością onkologiczne leczenie późnych nowotworów, ale przede wszystkim profilaktyka i diagnostyka wczesnych stadiów chorobowych, które to zadania powinni realizować gastroenterolodzy we współpracy z lekarzami POZ.

Koszty opieki nad pacjentami 
gastroenterologicznymi

Od 2000 roku liczba osób z nienowotworowymi chorobami gastroenterologicznymi zwiększyła się w krajach europejskich o 20 proc. i obecnie dotyczy ok. 300 mln ludzi. Polska zajmuje niechlubne pierwsze miejsce w występowaniu zakażeń Clostridioides difficile, związanych z kontaktem z zakładami opieki zdrowotnej.

W 31 krajach europejskich koszty związane z opieką nad pacjentami gastroenterologicznymi są szacowane na poziomie 0,12 proc. produktu krajowego brutto (PKB) tych państw. W Polsce choroby te pochłaniają 0,25 proc. PKB, jednak oznacza to tylko wydatek 35 euro na głowę mieszkańca (dla porównania w Norwegii jest to 170 euro).

Z wyników raportu White Book 2 należy wyciągnąć wnioski na przyszłość, ponieważ wskazują one na najważniejsze wyzwania stojące przed Ministerstwem Zdrowia, Narodowym Funduszem Zdrowia i Polskim Towarzystwem Gastroenterologii.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Prof. Hartleb: 2022 to rok korzystnych zmian dla chorych na NChZJ i raka wątroby