Naukowcy ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego napisali książkę o leczeniu zespołu Post-COVID-19

Redaktorami książki, która docelowo pojawi się na rynku w 20 tysiącach egzemplarzy i - jak podkreślono w komunikacie SUM, jest pierwszą publikacją na ten temat w Polsce i w Europie - są: dr hab. n. med. Jerzy Jaroszewicz, kierownik Katedry i Oddziału Klinicznego Chorób Zakaźnych i Hepatologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, kierujący oddziałem covidowym w Szpitalu Specjalistycznym nr 1 w Bytomiu, oraz prof. dr hab. n. med. Mariusz Gąsior, kardiolog ze Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, kierownik III Katedry i Oddziału Klinicznego Kardiologii SUM.

“Z pewnością publikacja będzie wsparciem dla lekarzy pierwszego kontaktu, bo to do nich najpierw będą trafiać pacjenci z Post-COVID-19” - czytamy w komunikacie SUM.

Książka o leczeniu Post-COVID-19 a badania realizowane przez SUM

"Tuż po zakażeniu nie mogłem wejść na drugie piętro do mieszkania. Gdy wniosłem zakupy, musiałem przez 20 minut odpoczywać, leżąc na podłodze“ – wyjaśnił Piotr Polok, wykładowca akademicki z Bytomia, jeden z pacjentów zakwalifikowanych do badania SILCOV-19 (The Silesian Complications of COVID-19 Database), które rozpoczęło się w czerwcu 2020 roku i jest prowadzone przez zespół naukowców ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w ramach grantu Agencji Badań Medycznych. To pierwsze takie przedsięwzięcie naukowe w Polsce.

“Skutki COVID-19 u pacjentów występują bezpośrednio po zakażeniu lub w okresie długoterminowym. Ich częstość nie jest do końca poznana. Rekrutacja do SILCOV -19 objęła 200 pacjentów” - wyjaśniono w komunikacie.

Książka o leczeniu Post-COVID-19 - omówione są w niej poszczególne skutki zakażenia się koronawirusem SARS-CoV-2

W publikacji, która uzyskała rekomendację Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, 12 autorów omawia poszczególne skutki zakażenia się koronawirusem, m.in. kardiologiczne, neurologiczne, psychiczne, a także jego wpływ na choroby wątroby, płuc i naczyń.

"Wydaje się prawie pewne, że nawet po opanowaniu epidemii z problemem przewlekłych konsekwencji zakażenia SARS-CoV-2 będziemy borykać się przez lata“ – stwierdził w słowie wstępnym do książki prof. Krzysztof Simon, szef Kliniki Chorób Zakaźnych i Hepatologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.

Różne objawy koronawirusa SARS-CoV-2

Autorzy publikacji zwrócili uwagę, że SARS-CoV-2 może przebiegać: bezobjawowo lub łagodnie (około 80 proc. przypadków), ciężko - z dusznością, niedotlenieniem lub z zajętym powyżej 50 proc. obszarem płuca widocznym w obrazowaniu radiologicznym (15 proc. zakażonych) oraz krytycznie - z niewydolnością oddechową, wstrząsem lub niewydolnością wielonarządową (5 proc. przypadków).

"Do najczęstszych dolegliwości zgłaszanych w okresie poinfekcyjnym przez pacjenta należy nietolerancja wysiłku, która zwykle wymaga diagnostyki różnicowej (kardiologicznej, pulmonologicznej, związanej z utratą masy mięśniowej czy zaburzeniami psychicznymi)“ - wyjaśnił prof. Gąsior.

Jak wynika z publikacji, najczęściej występujące objawy neurologiczne zgłaszane przez pacjentów zakażonym wirusem SARS-CoV-2 to zaburzenia smaku i węchu, zmęczenie, bóle mięśni, bóle głowy, nudności. Wśród zaburzeń neurologicznych opisanych w przebiegu lub w związku z tą infekcją występują: udar mózgu, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu.

COVID-19 a zaburzenia psychiczne

Autorzy książki wyjaśnili także, że zaburzenia psychiczne po COVID-19 trwają dłużej niż infekcja i muszą być traktowane jako długotrwałe powikłania. Wśród chorych o ciężkim przebiegu zaburzenia psychiczne występowały u ponad 60 proc. pacjentów, w tym najczęściej: bezsenność (42 proc.), lęk (36 proc.), zaburzenia uwagi (38 proc.), pamięci (34 proc.), depresja (33 proc.), majaczenie (28 proc.) i chwiejność emocjonalna (28 proc.). Część zaburzeń utrzymywała się po wyleczeniu infekcji: bezsenność (12 proc.), lęk (12 proc.), zaburzenia uwagi (20 proc.), pamięci (19 proc.), depresja (10 proc.) i chwiejność emocjonalna (23 proc.).

COVID-19 a uszkodzenie wątroby

Zwrócili także uwagę, że uszkodzenie wątroby należy do typowych cech zakażenia koronawirusami. Dysfunkcja tego narządu dotyczy ok. 60 proc. pacjentów zakażonych poprzednim epidemicznym koronawirusem SARS oraz ponad połowy zakażonych SARS-CoV-2.

“Co więcej, cechy uszkodzenia wątroby, m.in. podwyższona aktywność enzymów wątrobowych, mogą wiązać się z cięższym przebiegiem i wyższą śmiertelnością COVID-19, szczególnie u chorych z przewlekłą chorobą wątroby, np. jej marskością” - dodał prof. Jaroszewicz.

"Niewielu z dziś żyjących pamięta, że ostatnią wielką pandemią była grypa zwana „hiszpanką”, która w latach 1918-1919 zabiła około 50 milionów ludzi, zakażając 1/3 ludzkości. Pod koniec 2019 r. nie przewidywaliśmy, że z pozoru niewinny koronawirus, podobny do poprzedniego lokalnego w Azji SARS-CoV, wywoła pandemię o takiej skali, a Europa będzie jednym z najbardziej dotkniętych regionów świata. W ciągu roku wirus zakaził ponad 100 milionów ludzi na świecie, z czego ponad 30 milionów to mieszkańcy Europy. W Polsce bilans roku 2020 to ponad 1,5 miliona chorych i 40 tys. zmarłych z rozpoznanym zakażeniem SARS-CoV-2, ale już w porównaniu z 2019 r. liczbą zgonów wyższą o 65 tys. osób“ - podsumowali autorzy publikacji.

ZOBACZ TAKŻE: Zapalenie mięśnia sercowego w przebiegu COVID-19: spektrum powikłań może być bardzo szerokie

Sercowy zespół postcovidowy: skala zjawiska może być bardzo duża