Leki generyczne w Polsce są najtańsze w UE
Średnia cena jednej tabletki leku odtwórczego, sprzedawanego zarówno w kanale aptecznym, jak i szpitalnym, wynosi w naszym kraju 10 eurocentów i plasuje się w grupie najniższych w Europie. Drożej jest na Litwie, Łotwie, Węgrzech, Słowacji, w Bułgarii i Czechach. Przeciętna cena tego typu farmaceutyku w Unii Europejskiej to 18 eurocentów.
Nowo wprowadzany na rynek lek jest objęty ochroną patentową, która trwa ok. 20 lat. W tym czasie żadna inna firma — poza posiadającą patent — nie może go produkować. Gdy kończy się ochrona patentowa, lek mogą zacząć wytwarzać inni producenci. Takie konkurujące ceną preparaty są lekami generycznymi (odtwórczymi).
W Polsce, zgodnie z ustawą refundacyjną, pierwszy lek odtwórczy wchodzący na listę refundacyjną musi być o 25 proc. tańszy od farmaceutyku, któremu wygasła ochrona patentowa. Pojawianie się na rynku kolejnych generyków powoduje jeszcze większy spadek cen. Mimo to resort zdrowia co trzy lata podczas negocjacji zmusza producentów do ponownych obniżek stawek za te same produkty.
Dalsze obniżki cen grożą niedostępnością leków
„W porównaniu do innych krajów osiągnęliśmy w Polsce bardzo niskie ceny leków dla pacjenta i płatnika. Optymalizując koszty, trzeba uwzględniać ryzyko, gdyż dalsze obniżki mogą skutkować niedostępnością nawet kilkuset preparatów na rynku”.
Duża różnica w cenach między Polską a innymi krajami Unii Europejskiej sprzyja nielegalnemu wywozowi leków za granicę. Grozi też rezygnacją producentów ze sprzedaży na polskim rynku, ponieważ obniżenie ceny w jednym kraju generuje podobne oczekiwania cenowe na innych rynkach. W efekcie polscy pacjenci mogą zostać bez terapii. W krajach, gdzie wprowadzono systemy przetargowe lub zastosowano przymusowe obniżki, wystąpiły duże problemy z dostępnością leków dla pacjentów.
„Wprowadzenie znaczących, obligatoryjnych obniżek cen bez negocjacji doprowadziło na Węgrzech do braku 1400 leków, w Holandii — 700, a na Litwie — 315. Farmaceutyków nie brakuje za to w krajach, gdzie jest konkurencja i wielu dostawców” — mówi Michał Pilkiewicz, zaznaczając, że każdy kraj posiada różne lokalne regulacje, mające wpływ na dostępność leków.
Kwestia opłacalności produkcji krajowej
„Dalsze obniżki cen będą hamować rozwój krajowego przemysłu, dla którego polski rynek jest priorytetowy. Istotny spadek rentowności produkcji wyrobów farmaceutycznych w naszym kraju skutkuje bowiem ograniczeniem nakładów inwestycyjnych. A w nieprzewidywalnej sytuacji epidemiologicznej na świecie i w trudnym okresie zmagania się firm ze skutkami ekonomicznymi pandemii nasza branża, jak nigdy wcześniej, potrzebuje stabilności ekonomicznej“.
Jednocześnie Krzysztof Kopeć dodaje, że w tym roku wygasają umowy na dostawy kilku tysięcy refundowanych leków generycznych. „Ze względu na pandemię oraz trudne do przewidzenia okoliczności epidemiologiczne i gospodarcze, optymalnym rozwiązaniem byłoby przedłużenie ich o rok na dotychczasowych warunkach. Umożliwiłoby to nam zagwarantowanie ciągłości dostaw tych preparatów na rynek” — stwierdza ekspert.
Krajowi producenci leków dostarczają pacjentom 48 proc. wszystkich refundowanych dziennych terapii, generując tylko 28 proc. całkowitej kwoty kosztów NFZ. Na listach refundacyjnych są 1444 leki krajowych producentów, a 137 nie ma innych generycznych zamienników. Według PEX Pharma Sequence, w Polsce średnia ważona cena opakowania leku krajowego wynosi 15 zł i jest niższa od średniej ceny generyków importowanych, wynoszącej 19 zł.
Źródło: Puls Medycyny
