Kto będzie frakcjonował polskie osocze?

Zarząd Biotonu natychmiast przypomniał o tym, że nie wydzierżawił gotowej fabryki, lecz mienie po upadłej spółce LFO, na które składają się niewykończone i niewyposażone hale oraz budynki, wymagające zainstalowania linii technologicznych. "Nie dość, że Bioton nie odnosi żadnych korzyści - jak wynikałoby z pewnych sugestii prasowych - ale wręcz ponosi niemałe koszty" - mówi Adam Wilczęga, prezes zarządu Biotonu. Wylicza, że firma podpisała umowę dzierżawy LFO na 10 lat i zgodnie z nią płaci co miesiąc 80 tys. zł czynszu dzierżawnego, ponosi koszty ochrony, mediów i opłaca podatek od nieruchomości.

Są mury, nie ma produkcji

Bioton ma prawo pierwokupu LFO w drodze przetargu publicznego, ale czy z niego skorzysta? Żeby dokończyć budowę fabryki, Bioton musiałby wydać 50-60 mln dolarów. "Mimo że temat przetwarzania osocza i polityki w tym zakresie jest niezmiernie istotny, od początku roku Ministerstwo Zdrowia nie wypracowało żadnej decyzji z tym zakresie. To uniemożliwia nam dalszą realizację inwestycji. Dokończymy fabrykę osocza za grube miliony dolarów i co dalej?" - zastanawia się A. Wilczęga.
Polska firma ma biznesowego partnera - włoską firmę Kedrion, z którą zamierza podpisać umowę licencyjną i dotyczącą transferu technologii. Wstrzymuje się jednak do czasu ministerialnych decyzji. Kluczem powodzenia inwestycji będzie bowiem dostęp do surowca - polskiego osocza, którym dysponuje Ministerstwo Zdrowia i regionalne centra krwiodawstwa. Zdaniem A. Wilczęgi, resort powinien jak najszybciej wypracować założenia polityki w zakresie zaopatrzenia Polski w produkty osoczopochodne, określić kryteria wyboru krajowego frakcjonatora oraz ogłosić przetarg.
"Złożyliśmy ministerstwu propozycję, informując, że dzierżawimy budynki fabryki, mamy dostęp do technologii oraz środki na realizację przedsięwzięcia i na warunkach do uzgodnienia jesteśmy w stanie dostarczać produkty krwiopochodne w ciągu dwóch lat. Od początku roku nic się jednak w tym zakresie nie wydarzyło" - mówi A. Wilczęga.

Jest strategia, nie ma decyzji

Jarosław Pinkas, wiceminister zdrowia odpiera te zarzuty, mówiąc, że cały czas trwały prace nad nowym programem "Zapewnienie samowystarczalności RP w zakresie krwi, jej składników i produktów krwiopochodnych".
6 września założenia tego programu zostały przyjęte przez kierownictwo resortu zdrowia. Nowa strategia otwiera drogę do powstania krajowej fabryki osocza. Tyle, że Bioton nie jest jedyny w kolejce po ten surowiec. Chęć frakcjonowania osocza w Polsce zgłosiło resortowi zdrowia jeszcze kilka innych firm (pisaliśmy o tym w Pulsie Medycyny nr 5/2007). "Osobiście bardzo chciałbym, żeby powstała fabryka osocza w Polsce, bo uważam to za jedyny racjonalny ruch. Teraz jest ogromny boom na rynku immunoglobulin i preparatów krwiopochodnych. Mamy własny surowiec bardzo dobrej jakości i możemy mieć drogi lek taniej. Nie naszą rolą jest jednak generowanie powstawania nowych fabryk" - uważa Jarosław Pinkas. Dodaje, że wszystko, co do tej pory zrobił Bioton, robił na własną rękę. "Ministerstwo Zdrowia nigdy nie obiecywało panu Ryszardowi Krauzemu, że wejdzie w jakiś alians czy da zlecenie Biotonowi" - mówi Jarosław Pinkas. Jego zdaniem, wybór przyszłego krajowego frakcjonatora jest decyzją strategiczną i musi nastąpić w drodze realizacji programu rządowego. W najbliższym czasie ma powstać międzyresortowy zespół, który opracuje kryteria. "Powinny one być opracowane przynajmniej przez trzy resorty: finansów, zdrowia i gospodarki. Jest istotne, żeby firma, która będzie frakcjonowała osocze, była wiarygodna oraz żeby była odpowiednia technologia" - uważa J. Pinkas.