Objawy stresu widoczne w jamie ustnej

„Objawy stresu są dobrze widoczne w jamie ustnej. Mogą to być m.in. nawracające owrzodzenia, napięte mięśnie twarzy, ból i zgrzytanie zębami, zaburzenia pracy stawu skroniowo-żuchwowego czy skłonność do infekcji dziąseł” – mówi lek. stom. Aleks Charniuk z kliniki Stankowscy & Białach Stomatologia w Poznaniu.

Jesteśmy pokoleniem zgrzytających zębami

Szacuje się, że z powodu stresu aż 10-15 proc. populacji zgrzyta zębami. „Możemy mimowolnie zaciskać szczęki i zgrzytać zębami, szczególnie w czasie snu. Najczęściej jest to niekontrolowany odruch, więc wielu pacjentów nie jest świadomych problemu, chyba że zauważy to ich partner. Konsekwencją zgrzytania zębami (bruksizmu) są:

• starte i kruszące się zęby, które mogą się wychylać lub zmieniać położenie,
• uczucie napiętych mięśni twarzy, gdy się obudzimy,
• trzaski i przeskakiwanie w żuchwie,
• a nawet nawracające bóle stawów, szyi, karku, pleców, oczu czy głowy, przypominające migrenę.

Wówczas mamy do czynienia z chorobą okluzyjną, czyli zaburzeniem pracy układu żucia wywołanym nieprawidłowo kontaktującymi się zębami, np. na skutek wad zgryzu lub niedopasowanych wypełnień. Stres jest dodatkowym katalizatorem, powoduje znaczne nasilenie objawów” – wyjaśnia dentysta.

„Maksymalna siła nacisku ludzkich szczęk wynosi ok. 300 kg, więc teoretycznie jesteśmy w stanie kruszyć nawet kości. Jeśli stres jest silny i długotrwały, to wiele lat zgrzytania zębami przy dużej sile nacisku może prowadzić do ich patologicznego zużywania się, pęknięcia lub złamania, stanów zapalnych oraz cofania się dziąseł, rozchwiania, a nawet przedwczesnej utraty zębów” – dodaje.

Kserostomia, czyli zaburzenie pracy ślinianek

Pod wpływem silnych bodźców stresowych gruczoły ślinowe pracują wolniej i produkcja śliny maleje. Najgorszy jest długotrwały stres, który może prowadzić do kserostomii, czyli zaburzenia pracy ślinianek objawiającego się nadmierną suchością w ustach.

„Suchość w jamie ustnej sprzyja m.in.

• halitozie, czyli nieprzyjemnemu zapachowi z ust,
• infekcjom dziąseł,
• zakażeniom grzybiczym,
• próchnicy,
• uszkodzeniom mechanicznym błon śluzowych jamy ustnej.

Ślina bierze udział w wielu ważnych procesach. To w ustach zaczyna się proces trawienia. Co więcej, ślina pokrywając zęby i śluzówki reguluje właściwe pH jamy ustnej, remineralizuje w pewnym stopniu szkliwo, redukuje wpływ szkodliwych kwasów oraz bakterii” – przypomina lek. stom. Aleks Charniuk.

CZYTAJ TAKŻE >> Patent na sztuczną ślinę

Przewlekły stres a problemy z dziąsłami

Zgodnie z badaniami opublikowanymi w „Journal of Dental Research”, przewlekły stres może zaburzać pracę układu odpornościowego, prowadzić do zwiększonego stężenia kortyzolu, a w rezultacie do przewlekłego zapalenia dziąseł. Stąd już krok do paradontozy, najpoważniejszej choroby dziąseł, w której może dojść do ruchomości i utraty zębów.

Również badania przeprowadzone na trzech amerykańskich uniwersytetach w Buffalo, North Carolina i Michigan wykazały, że czynniki emocjonalne odgrywają istotną rolę w rozwoju chorób dziąseł u dorosłych. Najbardziej zagrożone schorzeniami przyzębia okazały się osoby, u których występował stres na skutek problemów finansowych.

CZYTAJ TAKŻE >> Czy paradontoza jest uleczalna?

Owrzodzenia w jamie ustnej (afty)

Ciągłe napięcie emocjonalne może się również ujawnić pod postacią irytujących, bolesnych oraz mających tendencję do nawrotów owrzodzeń w jamie ustnej, nazywanych aftami. „Są to niewielkie nadżerki o owalnym kształcie, pokryte białym nalotem i otoczone stanem zapalnym. Mogą pojawiać się pojedynczo lub grupami na błonach śluzowych języka, podniebienia, wewnętrznej stronie policzka lub warg" - mówi stomatolog.

Występowaniu aft sprzyjają m.in.:

• urazy mechaniczne, np. na skutek zbyt mocnego szczotkowania zębów,
• zmiany hormonalne,
• nieodpowiednia dieta,
• przemęczenie, stres i obniżona odporność.