Jaki wpływ na rozwój nadciśnienia tętniczego ma hiperurykemia

Oznaczenie stężenia kwasu moczowego jest badaniem podstawowym u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, tak samo ważnym jak oznaczenie lipidogramu, glukozy, elektrolitów, badanie EKG i ogólne moczu.

Częstość występowania hiperurykemii w nadciśnieniu tętniczym jest różna. Szacuje się, że w nadciśnieniu nieleczonym jest to od 5 do 40 proc., w nadciśnieniu leczonym nawet do 60 proc. (wpływ leków hipotensyjnych, chociażby diuretyków). Im wyższe jest stężenie kwasu moczowego, tym wyższe ryzyko wystąpienia nadciśnienia. Podwyższone wartości zwiększają aktywność układu renina-angiotensyna-aldosteron, obniżają stężenie tlenku azotu, wywołują zapalenie śródmiąższu. Zmiany w naczyniach i nerkach powodują, że na początku występuje naczynioreaktywne nadciśnienie tętnicze, a w późniejszym stadium sodowrażliwe nadciśnienie nerkopochodne.

Kwas moczowy wpływa pobudzająco na agregację płytek krwi, oksydację cząsteczek LDL i powstawanie wolnych rodników. Ma również wpływ na czynniki transkrypcji jądrowej, zwiększenie COX-2 i tromboksanu A2, a więc stymuluje proliferację komórek oraz stan zapalny. 

CZYTAJ TAKŻE: Hiperurykemia zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe

Czy u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i hiperurykemią można zastosować walsartan

Zgodnie z wytycznymi PTNT z 2015 r., w terapii pacjentów z dną moczanową i hiperurykemią lekami pierwszego rzutu powinny być inhibitory konwertazy angiotensyny bądź sartany, natomiast drugiego rzutu antagoniści wapnia. U osób z hiperurykemią niewskazane jest stosowanie diuretyków tiazydowych i beta-adrenolityków.

Zalecenia na razie wskazują, by spośród sartanów wybierać losartan. Warto jednak wiedzieć, że w leczeniu pacjentów z NT powinno się stosować molekuły wybitnie długo działające, o wysokim wskaźniku T/P (ang. trough:peak ratio). Zatem losartan ze wskaźnikiem ok. 60 proc. jest lekiem krótko działającym. Biorąc pod uwagę inne cechy sartanów długo działających, sądzę, że w kolejnych wytycznych losartan jako lek preferowany może zniknąć.

Generalnie, na podstawie wielu badań uważa się, że sartany mają raczej neutralny wpływ na stężenie kwasu moczowego, ale są też prace, które mówią, że leki te nieznacznie obniżają to stężenie.

Artykuł powstał we współpracy z firmą Sandoz. KARD/066/06-2018