Jak długo Polki czekają w kolejkach do lekarzy?

Zgodnie z danymi z grudnia 2019 r. panie stanowią 51,6 proc. polskiej populacji. Najkrótszą długość życia, jeśli chodzi o kobiety, notuje się w województwie łódzkim, natomiast najdłuższą w podlaskim i podkarpackim.

Kobiety w długich kolejkach do specjalistów

Tegoroczna edycja Barometru WHC realizowana pod hasłem „Kobieta w kolejce” była pierwszą, w ramach której gruntowanie przyjrzano się wyłącznie świadczeniom medycznym realizowanym w populacji kobiecej. Chodzi o diagnostykę i leczenie chorób występujących wyłącznie lub w większości wśród kobiet. Pod lupę wzięto 75 świadczeń z 13 dziedzin medycyny, tylko w placówkach posiadających podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia.

- Średni czas oczekiwania kobiet na wszystkie świadczenia to 3 miesiące. (…) Jeśli chodzi o świadczenia wykonywane wyłącznie u kobiet, to ten czas wynosi 2 miesiące – wskazała Milena Kruszewska, prezes Fundacji WHC.

Zgodnie z wynikami Barometru średni czas oczekiwania kobiet na wizytę u specjalisty wynosi 4 miesiące. Warto tu dodać, że dostępność do konsultacji specjalistycznych znacznie się poprawiła dzięki upowszechnieniu teleporad. Czas oczekiwania na badania diagnostyczne to 2,5 miesiąca.

Ile wynosi średni czas oczekiwania przez kobiety na wszystkie świadczenia?

• Chirurgia plastyczna – 6,6 miesięcy (rekonstrukcja piersi – 7-13 miesięcy)
• Angiologia – 6,1 miesiąca (pierwszorazowa konsultacja u lekarza angiologa – 8,5 miesiąca, konsultacja z chirurgiem naczyniowym – 8 miesięcy)
• Urologia/uroginekologia – 3,6 miesiąca (skierowanie na badanie urodynamiczne – 5,9 miesiąca)
• Endokrynologia - 3,3 miesiąca (konsultacja u endokrynologa – 7,3 miesiąca)
• Neurologia - 3,3 miesiąca (wizyta u neurochirurga – 5,7 miesiąca)
• Immunologia – 3,1 miesiąca (wizyta u immunologa – 5,2 miesiąca)

W jakich dziedzinach czas oczekiwania przez kobiety jest najkrótszy? Np. w obszarze radioterapii onkologicznej, gdzie wynosi jedynie 0,7 miesiąca. Są to więc dziedziny dosyć wąskie i o stosunkowo niewielkiej liczbie pacjentów.

Średni czas oczekiwania na świadczenia wykonywane wyłącznie u kobiet

Średni czas oczekiwania na świadczenia wykonywane wyłącznie u kobiet wynosi 2,2 miesiąca. Wśród 31 świadczeń uwzględnionych w Barometrze, w przypadku 7 czas oczekiwania przekraczał ten średni.

• Rekonstrukcja piersi, wymiana ekspandera na protezę piersiową – 13,1 miesiąca
• Rekonstrukcja piersi, wstawienie implantu typu ekspander – 7 miesięcy
• Operacja wypadania macicy metodą podwieszania z dostępem laparoskopowym – 5,3 miesiąca
• Operacja nietrzymania moczu metodą TOT – 4,7 miesiąca
• Waginoplastyka – 2,5 miesiąca
• Laparoskopia diagnostyczna – 3,6 miesiąca
• Histeroskopia diagnostyczna – 2,5 miesiąca

Średni czas oczekiwania kobiet na badania diagnostyczne

Jak podkreśliła Milena Kruszewska, średni czas oczekiwania na badania diagnostyczne wynosi 2,5 miesiąca, choć oczywiście w przypadku niektórych procedur był wyższy.

Przykładowo, czas oczekiwania na USG Doppler kończyn dolnych wyniósł 7,6 miesiąca, na badanie w kierunku 5 najczęstszych mutacji w obrębie genu BRCA1 u pacjentki potencjalnie obciążonej ryzykiem dziedzicznego raka piersi wyniósł 7,4 miesiąca.

Co więcej, w trudnej sytuacji znajdują się też pacjenci cierpiący na nietrzymanie moczu, których odsetek w polskim społeczeństwie może oscylować wokół 25 proc. Znaczna część z nich to kobiety. Tymczasem czas oczekiwania na badanie urodynamiczne to 6 miesięcy, może się on jeszcze wydłużyć, jeśli przed wystawieniem skierowania kobieta musi odbyć wizytę konsultacyjną.

Ponadto z trudnościami w dostępie do badań zmagają się też pacjentki, u których doszło do co najmniej dwukrotnego poronienia o nieustalonej przyczynie (tzw. poronienie nawracające). Jednym z elementów procesu diagnostycznego są badania genetyczne (w szczególności analiza kariotypu kobiety i jej partnera). Czas oczekiwania na konsultację i ewentualne wykonanie badania oszacowano na 5,7 miesiąca.

Czas oczekiwania w kolejce do specjalisty zależny od wieku kobiety

W Barometrze WHC zwrócono też uwagę na różnice w dostępie do specjalisty wynikające z wieku pacjentek. W przypadku dorosłej kobiety cierpiącej na nieregularne i bolesne miesiączki oraz towarzyszące im wypadanie włosów i nasilone owłosienie typu męskiego czas oczekiwania na wizytę u ginekologa wynosi ledwie kilka dni (do tygodnia). Jej młodsza, 16-letnia, koleżanka z problemem bolesnych i nieregularnych miesiączek poczeka na konsultację ginekologiczną nawet 3 tygodnie.

Kobieta posiadające skierowanie od psychologa na konsultację psychiatryczną poczeka na nią ponad miesiąc. Czas oczekiwania różni się, w zależności od placówki wynosi od kilku do kilkuset dni.

Kiepski dostęp do ginekologa

Onkologia jest z całą pewnością tą dziedziną medycyny, gdzie czas oczekiwania na świadczenia ma wymierne przełożenie na rokowanie pacjentek. Jak zaznaczyła podczas konferencji prof. Ewa Kalinka, kierownik Kliniki Onkologii w Instytucie Centrum Zdrowia Matki Polki, rak piersi stanowi w Polsce nadal znaczący problem. Ze statystyk wynika, że w ciągu swojego życia na nowotwór piersi zachoruje co ósma Polka.

- Według danych z Krajowego Rejestru Nowotworów z lat 2011-2013 zapadalność w grupie kobiet powyżej 50. roku życia szacuje się na 200 przypadków na 100 tysięcy. (…) Tymczasem w Polsce borykamy się nie tylko z problemem dostępu do terapii, ale i do onkologów. Obecnie czynnych zawodowo lekarzy ze specjalizacją z onkologii klinicznej jest mniej niż 1000 – podkreśliła prof. Kalinka.

Jak zauważyła Dorota Korycińska, prezes Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej i Stowarzyszenia Neurofibromatozy Polska Alba Julia, powszechnemu namawianiu pacjentek do badań profilaktycznych nie towarzyszy skrócenie czasu oczekiwania na świadczenia.

- Brakuje też informacji, gdzie pacjentka powinna się udać, żeby takie badania przeprowadzić szybciej. Jak widać po wynikach Barometru WHC, odyseja diagnostyczna to zjawisko, z którym mamy do czynienia nie tylko w chorobach rzadkich, ale i populacyjnych. (…) Dostępność do gabinetów ginekologicznych w Polsce jest po prostu dramatyczna, nawet 50 proc. gmin w naszym kraju nie ma gabinetów ginekologicznych finansowanych ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia. Mamy więc problem na poziomie podstawowym: edukacji, informacji i czasu oczekiwania – zwróciła uwagę.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Prof. Czajkowski: ginekolodzy mają problem z rozpoznawaniem depresji u kobiet po porodzie

Miłkowski: nowe wytyczne dotyczące leczenia endometriozy jeszcze w tym roku