Ile zarabiają farmaceuci w sektorze badań klinicznych? [RAPORT]

Badania kliniczne prowadzone są w Polsce od początku lat 90. Wraz z nimi zaczęto wprowadzać wyższe standardy opieki medycznej oraz coraz bardziej nowoczesne metody leczenia. „W tym czasie rozpoczęły w Polsce działalność międzynarodowe firmy prowadzące badania kliniczne na zlecenie (CRO). Młodzi lekarze, farmaceuci i biolodzy uczyli się wtedy nowego zawodu – monitora badań klinicznych (CRA). Powstały Komisje bioetyczne (KBE) i Centralna Ewidencja Badań Klinicznych (CEBK), przemianowana później na Urząd ds. Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Materiałów Biobójczych (URPL). Dzisiaj, ponad 20 lat później, w Polsce prowadzonych jest ponad 600 badań klinicznych rocznie” – czytamy na stronie Stowarzyszenia na Rzecz Dobrej Praktyki Badań Klinicznych w Polsce (GCPpl). Dynamiczny rozwój branży powoduje, że wzbudza ona coraz większą ciekawość. Zainteresowanie badaniami klinicznymi wykazują zarówno magistrowie szukający możliwości przebranżowienia, jak i studenci farmacji. Zgodnie z wynikami ankiety przeprowadzonej przez firmę Gedeon Richter w ramach programu „Recepta na sukces” chęć pracy przy badaniach klinicznych deklaruje aż 24 proc. studentów farmacji, z kolei 61 proc. studentów chce pracować po studiach w firmie farmaceutycznej.

Badania kliniczne w Polsce: dynamiczny rozwój branży

Polski rynek badań klinicznych wypada korzystnie na tle innych państw europejskich. Giganci farmaceutyczni chętnie wykorzystują atrakcyjny poziom kosztów prowadzenia badań w stosunku do krajów Europy Zachodniej. Zagraniczne inwestycje w polski rynek stymulują jego dynamiczny rozwój. „W ostatnich latach obserwuje się duże zainteresowanie globalnych koncernów Polską. Powstaje wiele hub’ów, a co za tym idzie tworzy się wiele nowych miejsc pracy dla specjalistów. Duże zapotrzebowanie na pracowników powoduje, że wielu pracodawców oferuje przyśpieszone programy rozwoje, szkolenia i pomaga w szybkim zdobyciu nowej wiedzy i kompetencji” – podano w raporcie opublikowanym przez PharmaJobs.

Dane przedstawione w raporcie uzyskano za pomocą badania CAWI (Computer Assisted Web Interview). Do pracowników branży farmaceutycznej docierano z wykorzystaniem m.in. mediów społecznościowych, w tym grup dyskusyjnych i baz pracowników branży farmaceutycznej. Dane zbierane były od marca do września 2022. W badaniu odpowiedzi udzieliło 378 osób, uwzględniono 346 odpowiedzi. Kobiety stanowiły aż 84 proc. wszystkich ankietowanych. Kwoty zawarte w raporcie są kwotami brutto.

Co zachęca farmaceutów do pracy w badaniach klinicznych?

Wśród wymienionych w raporcie zalet pracy w opisywanej branży są nie tylko wysokie wynagrodzenia, ale także: możliwość pracy zdalnej, elastyczny czas pracy, możliwość awansu w strukturach firmy, bogate pakiety socjalne oraz możliwość zachowania work-life balance. „Te elementy nie są już dodatkiem, a stają się nowym standardem, którego oczekują pracownicy” – podkreślono. Branża daje także ciekawe możliwości w kontekście rozwoju kariery. Praca w badaniach klinicznych to nie tylko stanowiska związane z ich monitorowaniem. To również możliwość dołączenia do zespołów zarządzających projektami klinicznymi czy rejestracją badań. Biorąc pod uwagę poziom wynagrodzeń na poszczególnych stanowiskach, możliwości rozwoju oraz czas pomiędzy awansami, karierę w badaniach klinicznych można uznać za atrakcyjną.

Jak pokazują statystyki, wśród osób posiadających do trzech lat doświadczenia, 54 proc. respondentów deklarowała miesięczne wynagrodzenie brutto w przedziale 4-8 tys. zł, a ponad 30 proc. zarabia powyżej 8000 zł brutto miesięcznie. Pracownicy z 4-5 letnim doświadczeniem zarabiają już miesięcznie najczęściej między 10 tys. a 18 tys. zł brutto. Co ważne, na tym rynku nie ma stagnacji w obszarze wynagrodzeń – wraz ze wzrostem doświadczenia pensje stale rosną. Biorąc pod uwagę te wszystkie czynniki, nie dziwi wysoki poziom zadowolenia z wynagrodzenia. 31 proc. ankietowanych zadeklarowała, że jest z niego zadowolona lub bardzo zadowolona.

Ile wynoszą wynagrodzenia?

W raporcie przedstawiono przedziały wynagrodzeń na różnych stanowiskach związanych z badaniami klinicznymi. Podane kwoty to wartości brutto:

• Clinical Research Coordinator (CRC, koordynator badań klinicznych): poniżej 4-10 tys. zł;
• Clinical Research Trainee: poniżej 4-10 tys. zł;
• Clinical Trial Assistant/Associate (CTA, asystent badań klinicznych): poniżej 4-10 tys. zł;
• Clinical Research Associate–I (CRA-I): poniżej 4-16 tys. zł;
• Clinical Research Associate–II (CRA-II): 10-18 tys. zł;
• Senior Clinical Research Associate (Senior CRA, CRA-III): 14-20 tys. zł;
• Clinical Team Leader (Lead CRA, Local Trial Manager): 6-25 tys. zł;
• Clinical Research Director (CRD): powyżej 30 tys. zł;
• Clinical Operations Manager (COM, Manager of Clinical Operations i inne stanowiska z obszaru Line Management): 6-25 tys. zł;
• Clinical Trial Manager (Regional Clinical Trial Manager, Regional Country Study Manager): 8-30 tys. zł;
• Global Trial Manager (Global Project Manager, Project Leader): 12-25 tys. zł;
• Start-up Associate (Study Start-up Specialist): 4-14 tys. zł;
• Start-up Manager: 18-20 tys. zł;
• Stanowiska związane z rejestracją badań (regulatory): 4-14 tys. zł;
• Stanowiska związane z monitorowaniem bezpieczeństwa farmakoterapii (pharmacovigilance): poniżej 4-20 tys. zł;
• Stanowiska związane z zarzadzaniem i analizą danych (data management): poniżej 4-25 tys. zł;
• Stanowiska związane z umowami i kontraktami (contracts negotiations): 8-16 tys. zł;
• Stanowiska związane z kwestiami finansowymi (financial operations): poniżej 4-10 tys. zł;
• Stanowiska wspierające globalny dział Project Management (Associate Project Manager, Project Specialist, Global Project Associate): 4-30 tys. zł.

Po czasowym wyhamowaniu rynku spowodowanym pandemią, aktualnie zaobserwować można otwieranie się nowych lub wznawianie wstrzymanych badań. Powoduje to duże zapotrzebowanie na pracowników, co z kolei stwarza okazję do znalezienia dobrze płatnej posady. Pracownicy, którzy dobrze negocjowali swoje stawki, obecnie zarabiają więcej niż osoby zatrudnione jeszcze przed pandemią. Widoczne jest to w raporcie – widełki wynagrodzeń na wielu stanowiskach są bardzo szerokie. Przykładowo Clinical Research Associate I (czyli monitor badań klinicznych) może zarabiać między 4 tys. zł a 16 tys. zł. Wielu pracodawców stosuje agresywną politykę rekrutacyjną, oferując atrakcyjne bony za zmianę miejsca pracy

Firmy CRO i koncerny oferują lepsze stawki niż ośrodki badań klinicznych

Podczas lektury pojawia się jeden znak zapytania: czy rynek rozwija się równomiernie? Raport unaocznia dużą dysproporcję pomiędzy zarobkami, systemem pracy oraz dodatkowymi benefitami między ośrodkami badań klinicznych a firmami CRO i firmami farmaceutycznymi. Wybrane stanowiska w ośrodkach badań klinicznych, np. Clinical Research Coordinator, pomimo podobnej odpowiedzialności do stanowiska Clinical Trial Associate lub czasem nawet Clinical Research Associate, związane są z dużo niższym wynagrodzeniem. Przekłada się to na poziom zadowolenia z wynagrodzeń.

Średnia ocena zadowolenia z otrzymywanego wynagrodzenia w zależności od pracodawcy (skala 1-6)

• pracownicy firm CRO: średnia ocena: 3,94;
• pracownicy firm farmaceutycznych (sponsora): średnia ocena: 4,22;
• pracownicy ośrodków badań klinicznych: średnia ocena: 2,92.

Zarówno pracownicy firm CRO, jak i firm farmaceutycznych są zadowoleni ze swoich wynagrodzeń. Znacznie niższe zadowolenie widzimy w przypadku pracowników ośrodków badań klinicznych. Jest to odzwierciedleniem niższych zarobków oraz mniejszej ilości oferowanych benefitów w ośrodkach w porównaniu do analogicznych stanowisk w firmach CRO lub firmach farmaceutycznych.

– Porównując benefity oferowane przez firmy CRO/farmaceutyczne względem Ośrodków Badań Klinicznych, musimy pamiętać o tym, że większość firm po stronie sponsora badania oraz CRO to duże międzynarodowe korporacje. Jako takie, posiadają rozbudowane działy HR i benefitów. Dziś ciężko znaleźć CRA lub PMa bez samochodu służbowego (lub dodatku), pakietu zdrowotnego (dla siebie i rodziny) oraz dodatkowych benefitów pozapłacowych, takich jak zajęcia sportowe czy bilety do kina. Firmy prześcigają się w tego typu zachętach, które przez pracownika tej branży są traktowane jako standard, a nie benefit – mówi Tomasz Dąbrowski, Chief Executive Officer w firmie będącej siecią ośrodków badań klinicznych.

Wysoka rotacja na rynku pracy

Jednym z wyzwań, jakie stoją przed pracodawcami, jest wysoka rotacja pracowników. Wśród ankietowanych aż 80 proc. deklarowało, że pracuje w obecnym miejscu krócej niż dwa lata. Zauważają to szczególnie pracownicy ośrodków badań klinicznych. W trakcie jednego badania osoba pracująca na stanowisku monitora potrafi zmienić się kilkukrotnie. Motywacją do podjęcia nowej pracy jest lepsze wynagrodzenie u innego pracodawcy i atrakcyjny pakiet benefitów. Eksperci doszukują się powodów tego zjawiska także w innym podejściu – młodsi pracownicy nie boją się zmiany i szukają miejsca, które spełni ich wszystkie wymagania. Stawki w badaniach klinicznych są na tyle dobre, że często właśnie inne czynniki decydują o wyborze miejsca pracy.

Co ciekawe, średnia ocena zadowolenia z uzyskiwanego wynagrodzenia rośnie wraz ze stażem w branży. U początkujących adeptów, ze stażem pracy do 3 lat, wynosi ona 3,70 w skali do 6, zaś u pracowników ze stażem powyżej 10 lat jest równa 4,41. Głównym powodem takiego zjawiska jest wzrost wynagrodzeń bezpośrednio powiązany z doświadczeniem na rynku. Ze względu na złożoną hierarchię stanowisk, pracownicy mają duże pole do rozwoju zawodowego, a co za tym idzie, dalszego zwiększania wynagrodzenia. „Już dziś obserwujemy bardzo dużą dynamikę tego rynku i trend ten będzie się tylko umacniał” – podkreślono w raporcie.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Farmacja kliniczna: jakie rozwiązania z modelu brytyjskiego można wprowadzić w polskich szpitalach?