Hormonalna antykoncepcja może powodować wzrost ciśnienia

• Szacuje się, że u około 2 proc. kobiet stosujących hormonalne środki antykoncepcyjne dłużej niż pięć lat może dość do rozwoju nadciśnienia.
• Dlatego przed włączeniem takiej metody antykoncepcji u każdej kobiety należy wykonać pomiar ciśnienia i ocenić globalne ryzyko sercowo-naczyniowe.
• Za optymalne ciśnienie tętnicze uważa się wynik poniżej 120/80 mm Hg. Ciśnienie prawidłowe zawiera się w przedziale 120-129/80-84 mm Hg, a prawidłowe wysokie to 130-139/85-89 mm Hg.

W powszechnej świadomości nadciśnienie tętnicze (NT) jest kojarzone z wiekiem starszym, jesienią życia. - Tymczasem to problem, który w populacji kobiet 18-40 lat może dotyczyć nawet co 15 pacjentki. Specyfika okresu prokreacji i ciąży oraz możliwe interakcje z lekami antykoncepcyjnymi stwarzają konieczność odrębnego i interdyscyplinarnego spojrzenia na problematykę chorób układu krążenia także w tej kategorii wiekowej pacjentek - zwraca uwagę prof. Agnieszka Olszanecka, pierwsza autorka stanowiska Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (PTNT) nt. nadciśnienia tętniczego u młodych dorosłych, którego treść ogłoszono w roku 2022.

Kiedy ciśnienie jest prawidłowe, a kiedy już za wysokie?

Przypomnijmy, że za optymalne ciśnienie tętnicze uważa się wynik poniżej 120/80 mm Hg. Ciśnienie prawidłowe zawiera się w przedziale 120-129/80-84 mm Hg, prawidłowe wysokie to 130-139/85-89 mm Hg.

– O nadciśnieniu mówimy, gdy te wartości są równe lub wyższe niż 140/90 mm Hg. Idąc dalej, NT 1. stopnia diagnozujemy wówczas, gdy wartości CT są w granicach 140-159/90-99 mm Hg, 2. stopnia przy wartościach 160-179/100-109 mm Hg, a NT 3. stopnia powyżej 180/110 mm Hg. Wyróżniamy jeszcze izolowane nadciśnienie skurczowe (SBP równe lub wyższe niż 140 mm Hg, a rozkurczowe poniżej 90 mm Hg) - wymienia kardiolożka.

Zalecenia eksperckie mówią, by ciśnienie kontrolować regularnie, najlepiej przy okazji każdej wizyty u lekarza, niezależnie od przyczyny. Jeżeli ciśnienie jest optymalne lub prawidłowe, pomiar można powtórzyć za 2-3 lata. W przypadku CT wysokiego prawidłowego wskazane są kontrole nie rzadziej niż co rok. U młodych pacjentek z podejrzeniem choroby nadciśnieniowej lub już po postawieniu diagnozy zaleca się pomiary domowe. Za wiarygodną uznaje się ocenę dokonaną na podstawie pomiarów wykonywanych przez tydzień (minimum 3 dni), według schematu: dwa pomiary rano i wieczorem, drugi w odstępie jednej minuty po pierwszym.

Ciśnienie a hormonalna antykoncepcja: istnieje związek

Dodatkowa kontrola ciśnienia jest wskazana u pacjentek, które stosują hormonalne środki antykoncepcyjne. Mogą one bowiem powodować wzrost ciśnienia.

– Wyniki badań oceniających zmiany ciśnienia u pacjentek stosujących taką formę antykoncepcji wskazują, że CT skurczowe rośnie średnio o 7-8 mm Hg w stosunku do kobiet, które nigdy nie stosowały takich metod zapobiegania ciąży. Co więcej, szacuje się, że u około 2 proc. kobiet stosujących hormonalne środki antykoncepcyjne dłużej niż pięć lat może dość do rozwoju nadciśnienia - mówi prof. Agnieszka Olszanecka.

Dlatego przed włączeniem takiej metody antykoncepcji u każdej kobiety należy wykonać pomiar ciśnienia i ocenić globalne ryzyko sercowo-naczyniowe. U pacjentek z wysokim ciśnieniem, dodatkowo palących papierosy czy otyłych, należy rekomendować niehormonalne metody zapobiegania ciąży lub środki antykoncepcyjne zawierające jedynie gestagen.

– Przy czym łagodne i dobrze kontrolowane NT nie stanowi bezwzględnego przeciwwskazania do stosowania antykoncepcji hormonalnej u kobiet. Jeżeli jednak wartości ciśnienia są podwyższone, powinno nam się włączyć „żółte światło” skłaniające do pogłębienia diagnostyki - uczula prof. Agnieszka Olszanecka.