Hiperurykemia i dna moczanowa: z diety należy wykluczyć produkty bogate w puryny

Modyfikacja diety jest jednym z filarów leczenia hiperurykemii i dny moczanowej. Czym należy kierować się, zmieniając sposób odżywiania w celu obniżenia stężenia kwasu moczowego we krwi? — pytamy dr Barbarę Piekło, specjalistę dietetyka.

Jakich pokarmów powinni unikać pacjenci z hiperurykemią i dną moczanową?

W naszym codziennym jadłospisie znajduje się wiele produktów o wysokiej zawartości związków purynowych, które zwiększają stężenie kwasu moczowego we krwi. Należą do nich:

• wywary z kości i mięsa,
• esencjonalne rosoły,
• galarety mięsne i rybne,
• ryby z rodzin śledziowatych,
• sardynki,
• szproty,
• owoce morza,
• podroby,
• wszystkie wędliny,
• mocna kawa,
• herbata,
• rabarbar,
• brokuły,
• kalafior,
• groszek zielony,
• kukurydza,
• szpinak.

Dlatego bardzo ważnym elementem jest wprowadzenie zasad żywienia dostosowanych do problemu zdrowotnego.

Jakie są najważniejsze zalecenia dietetyczne w hiperurykemii i dnie moczanowej?

1. Bardzo ważne jest spożywanie odpowiedniej ilości płynów, tj. 3 litrów na dobę. Najlepsza będzie woda mineralna, herbaty ziołowe, herbata rooibos.
2. Należy bezwzględnie wyeliminować alkohol.
3. Ważne jest także regularne jedzenie posiłków, których powinno być 4-5 w ciągu dnia, co 3-4 godziny, o małej objętości. Ostatni posiłek powinien być spożyty 3-4 godziny przed snem.
4. Zawartość składników odżywczych w diecie powinna być rozłożona w następujący sposób: białko 15-30 proc., węglowodany 50-55 proc., tłuszcze 30-35 proc.

Dieta powinna być ubogopurynowa. Produktami dozwolonymi są:

• warzywa (np. bakłażany, papryka, cykoria, kapusta, roszponka, ogórki, marchew, kalarepa, sałata, rzodkiewki, buraki, ziemniaki, pomidory, cukinia, seler, szparagi, cebula),
• owoce (np. jabłka, gruszki, wiśnie, ananas, kiwi, czereśnie, śliwki, truskawki, pomarańcze, banany),
• przetwory zbożowe (pieczywo razowe, pszenne), ryż, kasze, makarony,
• mleko i przetwory mleczne,
• jaja,
• orzechy.

U pacjentów z nadwagą i otyłością należy racjonalnie zmniejszyć masę ciała, czyli 3-4 kg na miesiąc.

Sposób przygotowania potraw ma znaczenie w diecie ubogopurynowej?

Tak. Potrawy należy przygotowywać bez tłuszczu. Ilość tłuszczu przeznaczoną do jedzenia należy dodać na surowo, do gotowych już dań. Mięso należy gotować w dużej ilości wody w celu wygotowania związków purynowych.

Zalecanymi technikami sporządzania posiłków są:

• gotowanie,
• duszenie bez obsmażania,
• pieczenie.

Niewskazane są potrawy smażone, pieczone i duszone metodą tradycyjną. Przyprawy należy stosować łagodne, a nie pikantne.

Jak szybko zmiana sposobu odżywiania przyniesie efekty w leczeniu dny moczanowej?

W przypadku dny moczanowej leczenie trwa całe życie. Skuteczność terapii zależy od realizacji przez pacjenta wielu zaleceń odnośnie do trybu życia, diety oraz skrupulatności w stosowaniu zaleconych przez lekarza leków. Gdy leczenie zastosuje się wcześnie, objawy choroby mogą całkowicie ustąpić.