Felieton

Równo przed dziesięcioma laty odszedł jeden z najwybitniejszych współczesnych polskich lekarzy prof. Zbigniew Religa. U schyłku swego życia, jako minister zdrowia przekonywał, że tania medycyna nie istnieje. A poprawa kondycji zdrowotnej naszego społeczeństwa zależy od konsekwentnego zwiększania nakładów na ochronę zdrowia o ćwierć punktu procentowego co rok.

Włodarze z Miodowej doprawdy miód leją na moje serce, kiedy słyszę, jak kolejne zawody medyczne rwą się do wyręczania lekarzy, utrudzonych bieganiem z posady na posadę i zamykaniem interesu lekarza rodzinnego po szóstej wieczorem. Po farmaceutach i fizjoterapeutach, którzy gromko domagali się uprawnień udzielania porad pacjentom, do koszyka świadczeń gwarantowanych za chwilę ma trafić porada pielęgniarska, a NFZ zapłaci za nią świadczeniodawcom. Ile? Oby wycena tych porad nie uwłaczała ludzkiej godności.

Niewiedza to podobno wielki ciężar, ale ten, kto go dźwiga, często go nie czuje. Z kolei milczenie pokrywa zarówno wiedzę, jak i niewiedzę — jak mawiał Aleksander hr. Fredro. To, że chory ma wpływ na przebieg leczenia, wie każdy lekarz praktyk. Co więc bardziej zagraża współczesnemu zjadaczowi chleba: milczenie czy niewiedza?

Jako posiadaczowi dyplomu lekarskiego na ogół nie chce mi się tracić czasu na jałowe debaty, czy dwa razy dwa to cztery. A może pięć lub trzy? Bo po prostu wiem, że cztery. Ale już jako publicysta czasem muszę, a tym razem wręcz chcę być adwokatem tego sędziwego iloczynu.

Powikłania w medycynie to coś zgoła innego niż błędy w sztuce lekarskiej czy zaniedbania personelu medycznego i administracji szpitala w toku leczenia chorego. Ale w publicznym bełkocie ignorancji: pomylonych pojęć i definicji powikłania wciąż lądują we wspólnym kotle ze wszelkim bezeceństwem. Prawda objawiona w dzisiejszej Polsce coraz częściej ustępuje szemraniu ludu. Szczególnie wtedy, gdy to szemranie zapala światełko w głowach wyborców.

Medycyna, pomimo politycznych zawirowań, pozostaje wciąż marzeniem tysięcy maturzystów. Współczesnej młodzieży jakoś nie zniechęca niedostatek finansowania ze środków publicznych ani coraz dłuższe kolejki do zabiegów i operacji. Nie wspominając już o dziadowskim wynagrodzeniu po sześciu piekielnie pracowitych latach studiów. Oni twierdzą, że to sami naprawią. Ale prawdziwe ich dylematy rozpoczynają się dopiero po studiach.

Podwyżka wynagrodzeń lekarzy specjalistów miała być antidotum na awanturę, o której huczały polskie i europejskie media. Ale koniecznym atrybutem każdego dialogu jest wiedza i wzajemne zaufanie, a nie pycha, mylnie kojarzona z dumą zawodową lub unikaniem za wszelką cenę politycznej wpadki. Ale niestety, powszechną i arogancką praktyką, również w zdrowiu, są iście ekspresowe terminy przeprowadzania konsultacji. Korespondencja pomiędzy władzą a obywatelem to dziś tylko alibi, że władza kogokolwiek, oprócz siebie, słucha. Gołym okiem widać, że to już nie dialog ani współpraca i synergia, ale zwyczajny blitzkrieg, czyli nowa odsłona błyskawicznej wojny polsko-polskiej.

Po upalnym sierpniu, który czasem zwalał z nóg, zwłaszcza na szpitalnych salach operacyjnych bez klimatyzacji, nadchodzi równie gorąca jesień. Dodatkowo podgrzana będzie emocjami i obietnicami z 8 lutego, zawiedzionymi nadziejami na realizację kompromisowych uzgodnień, pogłębieniem podziałów między lekarzami i pielęgniarkami oraz kompletną katastrofą w dostępie cierpiącego pacjenta do kwalifikowanej opieki lekarskiej. Darujmy sobie uzasadnienie tych oczywistych tez.