Chmielowiec: w 2023 r. chcemy sfinalizować prace nad ustawą o jakości w opiece zdrowotnej

Największym wyzwaniem dla Biura Rzecznika Praw Pacjenta pozostanie spełnianie oczekiwań pacjentów, którzy przekazują do RPP zapytania, wnioski i skargi. Nadal będziemy starali się reagować na bieżąco na każdy sygnał ze strony pacjentów, w koniecznych sytuacjach podejmować niezwłoczne interwencje, wszczynać postępowania i wydawać decyzje celem wyeliminowania naruszeń i nieprawidłowości.

Ustawa o jakości - regulacja ważna dla pacjentów

Jednym z poważniejszych wyzwań, jakie stanie przed rzecznikiem praw pacjenta w 2023 r. będzie z pewnością dalsze zaangażowanie w obszarze legislacji. Mam ogromną nadzieję na to, że właśnie w tym roku uda się przyspieszyć, a być może sfinalizować prace nad bardzo ważną dla RPP oraz środowiska pacjentów regulacją, jaką jest ustawa o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta. Jej przyjęcie jest absolutnie kluczowe dla utworzenia systemu no-fault, Rejestru Zdarzeń Niepożądanych oraz Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych.

Najważniejsza część prac koncepcyjnych odbyła się w 2022 r., ale ich finał w postaci przyjęcia nowej regulacji jest na pewno jednym z bardziej wyczekiwanych wydarzeń w ochronie zdrowia. Rzecznik Praw Pacjenta już w 2022 roku rozpoczął prace, które — po przyjęciu regulacji — pozwolą na sprawną implementację zawartych w niej rozwiązań. Dzięki mojej decyzji od 1 stycznia 2022 r. RPP prowadzi rejestr zdarzeń niepożądanych. Naszym celem jest nie tylko jak najlepsze przygotowanie się do spodziewanych zmian legislacyjnych, ale też przetestowanie pewnych rozwiązań i oswojenie z nimi pacjentów.

Z ustawą o jakości i bezpieczeństwie pacjenta nieodłącznie wiąże się wprowadzenie no-fault. Jestem przekonany, że jego wdrożenie przyniosłoby dalsze korzyści dla ochrony zdrowia i pacjentów, a część rozwiązań już przecież przetestowaliśmy dzięki funduszowi kompensacyjnemu szczepień ochronnych.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Ekspertka: ustawa o jakości otwiera nowy rozdział w systemie ochrony zdrowia

Zmiany: opieka koordynowana w POZ, sieć w kardiologii

Kolejnym wyzwaniem będzie dalsze rozwijanie opieki koordynowanej w POZ. Oficjalnie wdrożenie wystartowało z początkiem października 2022 r., ale wszyscy mamy świadomość, że odwrócenie piramidy świadczeń — a taka idea przyświeca opiece koordynowanej — to proces długotrwały. Z całą pewnością jednak warto go kontynuować, bo wiąże się z korzyściami dla pacjentów i lekarzy rodzinnych: poszerzeniem możliwości diagnostycznych na poziomie POZ, skuteczniejszą kontrolą nad chorobami przewlekłymi oraz premiowaniem proaktywnej roli tych lekarzy w systemie ochrony zdrowia, szczególnie w obszarze profilaktyki i edukacji zdrowotnej. To program kompleksowy, ale jednocześnie oparty na indywidualnym planie opieki nad każdym chorym.

Innym rozwiązaniem systemowym, z którym wiążę wielkie nadzieje, a którego wdrażanie także rozpoczęto w poprzednich latach — jest pilotaż sieci kardiologicznej (poszerzony w 2022 r. o kolejnych sześć województw) oraz realizacja Narodowego Programu Chorób Układu Krążenia. Liczę, że oba te ambitne przedsięwzięcia będą rozwijane w 2023 r. i następnych latach.

ZOBACZ TAKŻE: POZ: do końca roku opieka koordynowana nawet w 30 proc. placówek

Rozwój Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych

Kolejnym rozwiązaniem, na którego rozwój postawimy w tym roku, jest wprowadzony w 2022 r. wspomniany Fundusz Kompensacyjny Szczepień Ochronnych. Cieszył się on dużym zainteresowaniem pacjentów, okazał się też skutecznym narzędziem budowy zaufania do szczepień. Od 1 stycznia 2023 r. świadczenia pieniężne w jego ramach będą mogły uzyskać także osoby, które doznały ciężkiego, niepożądanego odczynu poszczepiennego po podaniu szczepionki nie tylko przeciwko SARS-CoV-2, ale też przeciwko chorobom uwzględnionym w kalendarzu szczepień obowiązkowych.

Będzie to więc realne wsparcie dla pacjentów, ale też dobry test przed wprowadzeniem podobnie działających funduszy w innych obszarach systemu ochrony zdrowia. Mam tu na myśli fundusze kompensacyjne zdarzeń medycznych oraz badań klinicznych, które będą jednym z elementów systemu no-fault. Zawierają one analogiczne do Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych rozwiązania prawne i organizacyjne. Obecnie możemy już z całą pewnością stwierdzić, że rozwiązania te się sprawdziły: wnioski są rozpatrywane w terminie, a pacjenci otrzymują decyzje w swoich sprawach oraz świadczenia bez opóźnień. Udowodniliśmy też, że są to rozwiązania proste do zastosowania w praktyce. Ponad 99 proc. osób, które skorzystały z funduszu kompensacyjnego szczepień ochronnych, nie musiało uciekać się do profesjonalnego wsparcia prawnego. Widać więc, że to system prosty i przyjazny.

Oczywiście, to nie jedyne wyzwania, jakie staną przed systemem ochrony zdrowia w 2023 r. oraz kolejnych latach. Moim zdaniem, tym najważniejszym jest wypracowanie pewnej konsekwencji w działaniu decydentów i instytucji ochrony zdrowia. Powinniśmy dążyć do tego, by mimo zmian personalnych lub politycznych, reformy istotne z perspektywy pacjentów — jak np. system no-fault lub wdrożenie opieki koordynowanej — były stopniowo i konsekwentnie wprowadzane.

PRZECZYTAJ TAKŻE: RPP podsumowuje rok 2022: ludzie najczęściej skarżą się na słabą dostępność i jakość świadczeń