Biomarkery z krwi związane z rakami z koinfekcją wirusem brodawczaka ludzkiego
Biomarkery z krwi związane z rakami z koinfekcją wirusem brodawczaka ludzkiego
Pomimo znacznej częstości występowania w społeczeństwie nowotworów związanych z infekcją wirusem brodawczaka ludzkiego (human papillomavirus, HPV), badania przesiewowe w kierunku raka związanego z HPV, niebędącego rakiem szyjki macicy, nie są dostępne w codziennej praktyce klinicznej. Biomarkery z krwi mogłyby pomóc wypełnić tę lukę w diagnostyce. Dotyczy to przede wszystkich rozpoznawania raków ustnej części gardła (oropharyngeal cancer, OPC), a także w części przypadków raka odbytu.
Biomarkery z krwi a diagnostyka w kierunku raka związanego z HPV. Baza metaanalizy
W prezentowanej metaanalizie przeszukano pięć baz danych, zidentyfikowano 5687 artykułów, a 3631 tytułów i streszczeń oryginalnych artykułów zostało niezależnie zweryfikowanych przez 2 autorów; 702 artykuły zostały poddane recenzji pełnotekstowej.
Kryteria kwalifikacyjne obejmowały ocenę biomarkera pochodzącego z krwi w ramach badania kohortowego lub klinicznego.

Biomarkery z krwi a diagnostyka w kierunku raka związanego z HPV. Wyniki analizy
W analizie uwzględniono sto trzydzieści siedem badań. Spośród wszystkich ocenianych biomarkerów, seropozytywność HPV-16 E i krążący DNA HPV były najbardziej istotnie skorelowane z rakami związanymi z HPV w porównaniu z grupą kontrolną bez stwierdzonej choroby nowotworowej.
W większości przypadków seropozytywność HPV-16 E6 różniła się nieznacznie w zależności od typu guza, czasu pobrania próbki i lokalizacji anatomicznej choroby nowotworowej [surowy iloraz szans (crude odds ratio, cOR) dla raka ustnej części gardła (OPC) HPV+ — 133,10; 95 proc. przedział ufności (CI), 59,40-298,21; cOR dla OPC z nieokreślonym HPV — 25,41; 95 proc. CI, 8,71-74,06; cOR dla „przeddiagnostycznego” OPC HPV — nieokreślonego — 59,00; 95 proc. CI, 15,39-226,25; cOR dla raka szyjki macicy z nieokreślonym HPV — 12,05; 95 proc. CI, 3,23-44,97; cOR dla raka odbytu z nieokreślonym HPV — 73,60; 95 proc. CI, 19,68-275,33; cOR dla raka prącia — 16,25; 95 proc. CI, 2,83-93,48].
Krążący DNA HPV-16 był ważnym biomarkerem raka szyjki macicy (cOR — 15,72; 95 proc. CI, 3,41-72,57). W 3 badaniach obejmujących pacjentki z rakiem szyjki macicy wykazano unikalne profile ekspresji mikroRNA w porównaniu z grupą kontrolną. Inne oceniane biomarkery nie miały istotnego znaczenia klinicznego.
Biomarkery z krwi a diagnostyka w kierunku raka związanego z HPV. Kierunki dalszych badań
Przeciwciała HPV-16 E6 i krążący DNA HPV-16 są jak dotąd najdokładniej przeanalizowanymi i najbardziej obiecującymi biomarkerami krwiopochodnymi dla nowotworów związanych z infekcją HPV. Uzasadnione są dalsze analizy porównawcze. Różnice w występowaniu DNA HPV wysokiego ryzyka związanego z typem raka w zależności od lokalizacji anatomicznej i regionu świata wskazują na potrzebę oceny biomarkerów ukierunkowanych na bardziej onkogenne typy HPV. Wskazane są także dalsze badania profilowania ekspresji mikroRNA z próbek krwi.
W ostatnich latach obserwujemy wzrost zachorowalności na raki ustnej części gardła (obejmują one lokalizacje anatomiczne: migdałki podniebienne, podstawa języka, gardło środkowe). Nowotwory te dotyczą częściej młodszych pacjentów i są związane z praktykami seksualnymi.
W przeprowadzonych dotychczas badaniach klinicznych i analizach stwierdzono, że raki ustnej części gardła związane z HPV rokują lepiej. Nie wiąże się to jednak z innym schematem diagnostyki i leczenia. Włączenie do badań przesiewowych prostych testów z krwi, badających biomarkery, mogłoby wytypować grupę narażoną na rozwój HPV-zależnych raków, co umożliwiłoby objęcie jej intensywniejszym nadzorem onkologicznym.
Inną ważną kwestią jest wprowadzenie populacyjnych szczepień przeciwko HPV również wśród nastoletnich chłopców. Obecnie szczepienie przeciw HPV jest wymieniane w Polskim Programie Szczepień Ochronnych jako szczepienie zalecane (odpłatne). Część samorządów refunduje takie szczepienie tylko dziewczynkom w ramach programów samorządowych.
Źródło: Balachandra S. et all.: Blood-based biomarkers of human papillomavirus-associated cancers: A systematic review and meta-analysis. Cancer 2021, Vol.127, Issue 6, March 15; 850-864.
Źródło: Puls Medycyny
Pomimo znacznej częstości występowania w społeczeństwie nowotworów związanych z infekcją wirusem brodawczaka ludzkiego (human papillomavirus, HPV), badania przesiewowe w kierunku raka związanego z HPV, niebędącego rakiem szyjki macicy, nie są dostępne w codziennej praktyce klinicznej. Biomarkery z krwi mogłyby pomóc wypełnić tę lukę w diagnostyce. Dotyczy to przede wszystkich rozpoznawania raków ustnej części gardła (oropharyngeal cancer, OPC), a także w części przypadków raka odbytu.
Biomarkery z krwi a diagnostyka w kierunku raka związanego z HPV. Baza metaanalizy
Dostęp do tego i wielu innych artykułów otrzymasz posiadając subskrypcję Pulsu Medycyny
- E-wydanie „Pulsu Medycyny” i „Pulsu Farmacji”
- Nieograniczony dostęp do kilku tysięcy archiwalnych artykułów
- Powiadomienia i newslettery o najważniejszych informacjach
- Papierowe wydanie „Pulsu Medycyny” (co dwa tygodnie) i dodatku „Pulsu Farmacji” (raz w miesiącu)
- E-wydanie „Pulsu Medycyny” i „Pulsu Farmacji”
- Nieograniczony dostęp do kilku tysięcy archiwalnych artykułów
- Powiadomienia i newslettery o najważniejszych informacjach