Będą zmiany dla pacjentów wymagających wentylacji mechanicznej. W AOTMiT trwają prace nad nową wyceną świadczeń

11 stycznia odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji Zdrowia poświęcone informacji na temat obniżenia wyceny świadczeń dla pacjentów wentylowanych.

Według nowego modelu opieki przedstawionego przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, pacjenci poddawani respiratoterapii domowej mogą czekać nawet 1,5 roku w kolejkach do uzyskania świadczenia w oddziałach szpitalnych - alarmuje Stowarzyszenie na Rzecz Pacjentów Wentylowanych Mechanicznie „Jednym Tchem!”. Zdaniem stowarzyszenia grozi im też likwidacja gwarantowanych wizyt personelu medycznego czy zupełne pozbawienie rehabilitacji.

Zamiast prowadzenia leczenia pacjenta planowane jest wprowadzenie zarządzania kryzysowego w formie wizyt interwencyjnych.

Szerokie spektrum pacjentów wymagających różnorodnego wsparcia

Podczas posiedzenia stronę rządową reprezentował wiceminister zdrowia Maciej Miłkowski. Przedstawicielem wnioskodawców była posłanka KO Katarzyna Lubnauer, która zwróciła uwagę, że często z wentylacji mechanicznej korzystają pacjenci niezamożni - np. renciści.

– Dziś mamy do czynienia z modelem, w którym poszczególne świadczenia wzajemnie się znoszą. Chodzi o to, by połączyć pewne świadczenia z obszaru wentylacji mechanicznej i opieki długoterminowej. Pacjenci wentylowani mechanicznie narzekają też na kiepski dostęp do lekarzy specjalistów. W tej chwili czekają długo na różne orzeczenia lub pomoc. Przez co czas oczekiwania na świadczenia wynosi czasami nawet 200 dni. (...) Kolejna kwestia wiąże się ze zmianami cen energii. Pacjenci apelują o to, by zwiększono im pulę kilowatogodzin po obniżonych cenach. Pacjenci boją się, że jeśli nie będzie ich stać, by wykonywać wentylację mechaniczną w domu, będą trafiali do szpitala - powiedziała Katarzyna Lubnauer.

Jak dodał prof. dr hab. n. med. Paweł Śliwiński, kierownik II Kliniki Chorób Płuc Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie, środowisko specjalistów opiekujących się pacjentami z chorobami płuc od ponad 30 lat walczy o to, by chorzy posiadający w domu koncentratory tlenu otrzymywali zwrot kosztów za prąd.

– Tego do tej pory nie ma. Obecnie dochodzi do takich patologii, że pacjent cierpiący z powodu przewlekłej niewydolności oddechowej, o którym wiadomo, że musi oddychać koncentratorem tlenu i z wykorzystaniem respiratora, nie jest przez dostawcę respiratora zaopatrywany także w potrzebny koncentrator. Na przeszkodzie stoją zapisy rozporządzenia. Na szczęście takie sytuacje nie są nagminne, ale się zdarzają - - wskazał prof. Śliwiński. - Jestem ekspertem AOTMiT i próbujemy zaproponować kompleksową opiekę nad tymi chorymi. Większość z nich wymaga rehabilitacji oddechowej. Nie powinno być więc tak, że jeden zespół dostarcza koncentrator, drugi respirator, a trzeci prowadzi rehabilitację. Wszystkie te świadczenia powinny być koordynowane przez ten sam zespół - podsumował.

Jak zauważył, nie wszyscy pacjenci wymagają tak szerokiego profilu opieki. Wiele zależy od rodzaju schorzenia lub zaburzeń oddychania, nie wszyscy cierpią z powodu niewydolności oddechowej. To szerokie spektrum pacjentów, z których nie wszyscy np. wymagają tej samej częstotliwości wizyt pielęgniarskich i lekarskich.

Prace w AOTMiT trwają, powstanie nowy model opieki i rachunek kosztów

AOTMiT na wniosek MZ rozpoczęła w 2021 r. zlecenie w sprawie kosztów ponoszonych w zakresie świadczeń wentylacji mechanicznej. W lutym przygotowano nowe wyceny, zmniejszone wyceny weszły 1 maja 2022 roku. 1 lipca ubiegłego roku w związku z retaryfikacją wszystkich świadczeń zdrowotnych wycena tej grupy świadczeń została zwiększona. Miało to związek z wejściem w życie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu w ochronie zdrowia.

– Ta cena ostatecznie została ustalona na poziomie 39,68 za punkt. (...) Od ubiegłego roku kontynuujemy prace nad standardem organizacyjnym leczenia pacjentów wentylowanych mechanicznie oraz nad zasadami leczenia chorych z problemami oddechowymi. Współpracujemy w tym zakresie ze stroną pacjencką, ekspertami, konsultantem krajowym i świadczeniodawcami - powiedział Maciej Miłkowski.

Przyznał, że opłaty za prąd zużywany przez pacjentów wentylowanych nie są refundowane przez NFZ, płatnik nie ma do tego narzędzi.

– Zgodnie z zasadami przyjętymi przez NFZ przy rozliczaniu świadczeń pacjent nie może realizować niektórych rodzajów świadczeń, gdy ich zakresy się nakładają. (...) Rehabilitacja w niektórych zakresach jest w pełni zabezpieczona, zgodnie z koszykiem świadczeń gwarantowanych pacjenci wentylowani metodą inwazyjną, wentylowani z powodu niewydolności oddechowej na podłożu chorób nerwowo-mięśniowych, wentylowani powyżej 8 godz. mają zagwarantowaną rehabilitację. W związku z tym nie możemy dodatkowo tej grupie finansować rehabilitacji na ogólnych zasadach - wyjaśnił Miłkowski. - Jeśli chodzi o prace w AOTMiT, są one prowadzone w szerokim porozumieniu z grupami interesariuszy. Pracujemy już na prawie ostatecznych dokumentach. Jako MZ na początku lutego dostaniemy materiał do tego, by zmienić koszyk świadczeń gwarantowanych. Zmiany te będą dosyć szerokie, będą dotyczyły POZ, opieki długoterminowej, świadczeń z obszaru wentylacji mechanicznej czy AOS - zapowiedział wiceminister.

W wyniku procesu konsultacji oraz zgłoszenia postulatów dot. weryfikacji wszystkich świadczeń dla pacjentów wentylowanych mechanicznie i wspomaganych tlenoterapią, AOTMiT poszerzyła prace analityczne. Agencja zajmuje się obecnie oceną modelu kompleksowej opieki nad pacjentami z problemami oddechowymi we współpracy z ekspertami chorób płuc, neurologii, anestezjologii, przedstawicielami NFZ, świadczeniodawców i pacjentów. Prace te w głównej mierze dotyczą określenia obiektywnych kryteriów kwalifikacji do wentylacji mechanicznej metodą nieinwazyjną i inwazyjną oraz realizowanej w warunkach domowych, a także zaopatrzenia w wyroby medyczne. Powstają także kryteria monitorowania skuteczności leczenia.